Algemeen
Blaasjeskruid is een vleesetende plant. Dit klinkt indrukwekkender dan het daadwerkelijk is, maar hij is afhankelijk van voedingsstoffen van gevangen waterinsecten. De plant is in staat om waterinsecten te vangen met zogenaamde vangblaasjes op de stengels. Uit deze blaasjes wordt eerst al het water naar buiten gepompt, zodat er een soort vacuüm ontstaat. Als er vervolgens een insect voorbij zwemt dat een haartje op een van de blaasjes aanraakt, springt deze open en wordt het diertje naar binnen gezogen. Dit gebeurt in 0,001 sec. Zeer snel dus en ruim honderd keer sneller dan de bijv. overbekende Venus vliegenval.
Groot blaasjeskruid is het algemenere broertje/zusje van Loos blaasjeskruid (Utricularia australis/Utricularia japonica). De verschillen zijn zo klein dat hier een echt goede flora nodig is. Ook handig is deze tabel van het forum van Waarnemingen.nl Hier staan de verschillen/overeenkomsten op een rij. Groot blaasjeskruid bloeit in Juni tot en met September.
Er komen in Nederland minstens 4 soorten Blaasjeskruid (Utricularia) voor:
- Groot blaasjeskruid (Utricularia vulgaris) - algemeen
- Loos blaasjeskruid (Utricularia australis/Utricularia japonica) - vrij zeldzaam
- Plat blaasjeskruid (Utricularia intermedia) - zeer zeldzaam
- Klein blaasjeskruid (Utricularia minor) - vrij zeldzaam
Verklaring Nederlandse naam
Het woord Groot moet je niet al te letterlijk nemen. Het dient ter onderscheid van het (inderdaad soms wat ielere) Loos blaasjeskruid (Utricularia australis/Utricularia japonica).
Aan de wortels van alle Blaasjeskruiden zitten enkele blaasjes gehecht. De werking hiervan wordt hierboven uitgelegd.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring.
Namen in andere talen
- Frysk: Fûkjeplant
- English: Greater Bladderwort
- Français: Utriculaire commune
- Deutsch: Gemeiner Wasserschlauch
- Espanõl: Lentibularia
- Italiano: Erba vescica comune
- Svenska: Vattenbläddra
- Norsk: Storblærerod
- Dansk: Almindelig Blærerod
Verklaring buitenlandse namen
De Engelse naam is Greater Bladderwort. Dit betekent "groot blaasjeskruid", net zoals de Nederlandse naam. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel.
Voor de verspreiding van Groot blaasjeskruid in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Utriculaire commune. Utriculaire is de Franse benaming voor de eerste wetenschappelijle naam.
De Duitse naam is Wasserschlauch. Dit betekent waterslang net zoals de betekenis van de eerste wetenschappelijke naam Utricularia. De uitleg hiervoor staat bij het algemene verhaal.
De Spaanse naam is Lentibularia. Dit is een algemene naam voor een Blaasjeskruid-soort in Spanje. De exacte naam ken ik niet. De betekenis van Lentibularia is mij onbekend.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Erba vescica comune. Vescica betekent "blaas" dus "gewoon blaasjeskruid". Bijna hetzelfde als de Nederlandse naam. In Italië komt ook de redelijk het redelijk algemene Loos blaasjeskruid (Erba-vescica delle risaie) Delle risaie betekent "van de rijstvelden". De vrucht van het Loos blaasjeskruid wordt alleen maar in China en Japan gevormd. Dit verklaart de verwarrende wetenschappelijke naam Utricularia australis Gelukkig is er de synoniem Utricularia japonicaen. Alleen bij de Italiaanse naam ben ik deze logische verklaring tegengekomen. Ook het zeldzame Klein blaasjeskruid (Erba-vescica minore) komt in Italië voor. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse naam is Vattenbläddra: Dit betekent "waterbladeren/blaas". Bläddra is de Zweedse benaming voor een Blaasjeskruid-soort.
Voor de verspreiding van Groot blaasjeskruid in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Storblærerod. Dit betekent "groot blaasjes wortel". Dit geeft duidelijk aan dat het bijzondere blaasjes systeem onder water zit, bij de wortel.
De Deense naam is Almindelig Blærerod. Bijna het zelfde als de Zweedse naam, "algemene blaasjes wortel".
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot half beschaduwde plaatsen in rustig, ondiep, matig voedselrijk, weinig of niet verontreinigd, stilstaand of langzaam stromend, neutraal tot basisch, zoet, zelden zwak brak water met een organische bodem (laagveen, rivierklei met een venige modderlaag en soms op venig zand).
Groeiplaats
Sloten, kleine plassen, luwe hoeken van groter water, spoorsloten, oeverzones van afgesneden rivierarmen, oude kleiputten, poeltjes in moerassen en drijftillen.
Verspreiding
Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in laagveengebieden in Groningen, Fryslân, Noordwest-Overijssel en op de grens van Holland en Utrecht. Ook plaatselijk vrij algemeen in het rivierengebied in Gelderland, in Midden-Nederland, Zuidoost-Fryslân, Drenthe en Noord-Brabant. Zeer zeldzaam elders in Gelderland, in het noordelijk zeekleigebied, in Zeeland en in Flevoland.
Vlaanderen
Zeer zeldzaam. Het meest nog in de Kempen.
Wallonië
Zeer zeldzaam.
Wereld
Europa, gematigde streken in Azië en in Noord-Afrika. In Noord-Amerika groeit een andere ondersoort.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
