Karwij (Carum carvi)

Als je Karwij intypt bij Google zie je héél veel sites waarin Karwij wordt verwerkt. Sinds de middeleeuwen is dit kruid al bekend. De Arabieren kenden het al in de twaalfde eeuw als Karauya. Men neemt aan, dat karwij het oudste toekruid is, dat in Europa verbouwd en geconsumeerd werd.

Karwijzaad (ook wel kummel genoemd, naar het Duitse Kümmel) wordt vaak verward met komijn, deels vanwege de grote overeenkomst in smaak en uiterlijk, maar ook doordat de namen in veel talen grote overeenkomst vertonen. Veel (online) woordenboeken vertalen de namen dan ook domweg verkeerd of beide als hetzelfde. In Nederland wordt karwijzaad ook wel 'wilde komijn' genoemd. Karwij is een Schermbloemige (Apiaceae of Umbelliferae: beide wetenschappelijke namen zijn toegestaan) en bloeit in Mei en Juni.

Er komen minstens 20 soorten Schermbloemige in het wild voor in Nederland. Er vallen natuurlijk veel meer planten onder deze familie. Sommige soorten zijn Schermbloemige maar zien er heel anders uit. Sommige zijn echt zeldzaam. Op deze lijst staan alleen de vergelijkbare "witte" schermbloemige: 

• Akkerdoornzaad (Torilis arvensis) - zeer zeldzaam
• Dodemansvingers (Oenanthe crocata) - zeer zeldzaam
• Fluitenkruid (Anthriscus sylvestris) - algemeen
• Gevlekte scheerling (Conium maculatum) - vrij zeldzaam
• Gewone berenklauw (Heracleum sphondylium) - algemeen
• Gewone engelwortel (Angelica sylvestris) - algemeen
• Heelkruid (Sanicula europaea) - zeldzaam
• Heggendoornzaad (Torilis japonica) - algemeen
• Hondspeterselie (Aethusa cynapium) - algemeen
• Karwij - zeldzaam
• Kleine bevernel (Pimpinella saxifraga) - vrij zeldzaam
• Kleine watereppe (Berula erecta) - algemeen
• Melkeppe (Peucedanum palustre) - algemeen
• Pastinaak (Pastinaca sativa) - algemeen
• Pijptorkruid (Oenanthe fistulosa) - algemeen
• Reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) - algemeen
• Waterscheerling (Cicuta virosa) - vrij zeldzaam
• Watertorkruid (Oenanthe aquatica) - algemeen
• Peen (Daucus carota) - algemeen
• Zevenblad (Aegopodium podagraria) - algemeen

De wetenschappelijke naam Carum is afgeleid van het Arabische woord Karawaya. De Nederlandse naam is hiervan een afgeleide.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Karwei
• English: Caraway
• Français: Carvi, Anis des Prés
• Deutsch: Echter Kümmel
• Espanõl: Alcaravea
• Italiano: Cumino dei prati
• Svenska: Kummin
• Norsk: Karve
• Dansk: Kommen

De Engelse naam is Caraway: Het is de Engelse benaming voor de Arabische naam, Karauya. (zie algemeen).

Voor de verspreiding van Karwij in Engeland zie deze kaart.

Er zijn twee Franse namen:

1. Carvi: Dit is de Franse benaming van het tweede deel van de wetenschappelijke naam.
2. Anis des Prés. Anis betekent "anijs". De aromatische kwaliteiten (als specerij ) en geneesmiddelen van deze plant waren/zijn vergelijkbaar als die van Anijszaad. En Des Prés betekent "van de weide/het land".

De Duitse naam is Echter Kümmel. Dit betekent "echte kummel".

De Spaanse naam is Alcaravea. De exacte betekenis is mij onbekend.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Cumino dei prati. Dit betekent "kummel van de weide". Dit is ter onderscheid van de soort Komijn (Cuminum cyminum). Deze plant heeft soortgelijke vruchten maar heeft een compleet ander aroma.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Kummin. Dit betekent "kummel".

Voor de verspreiding van Karwij in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Karve. Dit is weer het tweede deel van de wetenschappelijke naam.

De Deense naam is Kommen. Dit betekent "karwij".

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, kalkhoudende grond (zandige klei).

Groeiplaats
Grasland (bemest grasland, weiland, uiterwaarden en bergweiden), bermen, dijken en ruderale plaatsen.

Verspreiding

Nederland
Plaatselijk nog vrij algemeen in het rivierengebied en aangrenzende gebieden. Elders zeldzaam.

Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.

Wallonië
Vrij algemeen in zuidelijke Ardennen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Wereld
Oorspronkelijk uit Europa en Siberië. Nu in alle werelddelen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten