Myosotis arvensis (Akkervergeet-mij-nietje)

Er komen minstens 7 Vergeet-mij-nietjes (Myosotis) in het wild voor in Nederland:

• Akkervergeet-mij-nietje (Myosotis arvensis) - algemeen
• Bosvergeet-mij-nietje Myosotis sylvatica) - algemeen
• Ruw vergeet-mij-nietje (Myosotis ramosissima) - algemeen
• Stijf vergeet-mij-nietje (Myosotis stricta) - zeldzaam
• Veelkleurig vergeet-mij-nietje (Myosotis discolor) - algemeen
• Weidevergeet-mij-nietje (Myosotis scorpioides subsp. nemorosa) - zeer zeldzaam
• Zompvergeet-mij-nietje/Moerasvergeet-mij-nietje (Myosotis laxa subsp. cespitosa/Myosotis scorpioides subsp. scorpioides) - algemeen

De Determinatie hiervan is niet simpel. Een goede flora is in dit geval echt nodig.  Bekijk je deze plantjes van dichtbij (meestal met een loepje) dan valt meteen op dat ze zo vlakbij wel heel dicht behaard overkomen. Dit klopt want alle Vergeet-mij-nietjes behoren tot de Ruwbladigenfamilie (Boraginaceae).

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

De officiële wetenschappelijke naam is Myosotis arvensis (L.) Hill

Myosotis komt van Myos (Grieks) en betekent "muis", en van Otis (Grieks) en betekent "oortjes". Beide omdat de bloem zachte beharing heeft en wat vorm betreft wel lijkt op een muizenoor.

Veel planten hebben bij het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam de woorden Arvense/Arvensis of Campestre/Campestris of Pratense/Pratensis gekregen. Al deze soorten kunnen dan overal voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant meestal geen specifieke bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient ook vaak ter onderscheid van andere soorten. Arvense/Arvensis komt van Arvum en is Latijn en betekent "grond/akker". Campestre/Campestris is Latijn en betekent "(open) veld". Pratense/Pratensis is Latijn en betekent "van de weide".

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanist die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit (L.) en Hill.

L. staat voor Carl Linnaeus. Hij beschreef Myosotis arvensis voor het eerst als Myosotis scorpioides var. arvensis in zijn publicatie Species Planatarum.

Hill. staat voor Sir John Hill (1716-1775). Hij was een Engelse componist, acteur, schrijver en botanicus. Hij droeg bij aan hedendaagse tijdschriften en voerde literaire gevechten met dichters, toneelschrijvers en wetenschappers. Hij wordt herinnerd voor zijn geïllustreerde botanische compendium The Vegetable System , een van de eerste werken die de nomenclatuur van Carl Linnaeus gebruikte . Als erkenning voor zijn inspanningen werd hij in 1774 door Gustav III van Zweden tot ridder in de Orde van Vasa benoemd en noemde zichzelf daarna Sir John Hill. Hij beschreef de plant volledig in 1764 in zijn publicatie The Vegetable System.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• English: Field Forget-me-not, Rough Forget-Me-Not
• Français: Myosotis des champs
• Deutsch: Ackervergißmeinnicht
• Espanõl: Miosotis de los campos
• Italiano: Nontiscordardimè dei campi 
• Svenska: Åkerförgätmigej
• Norsk: Åkerminneblom
• Dansk: Mark-forglemmigej

Er zijn twee Engelse namen: 

1. Field Forget-me-not is eigenlijk het zelfde als bij ons.
2. Rough Forget-Me-Not. Dit vertaal je met ruw vergeet-mij-nietje. Het kan een verwijzing zijn dat alle vergeet-mij-nietjes Ruwbladigenfamilie (Boraginaceae) zijn of het is een (foute) verwijzing naar het Ruw vergeet-mij-nietje (Myosotis ramosissima), een heel ander plantje dus!

Voor de verspreiding van Akkervergeet-mij-nietje in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam Myosotis des champs Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Ackervergißmeinnicht. Dit is de Duitse vertaling van de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Myosotis arvensis in Duitsland zie deze kaart.

Er zijn twee Spaanse namen:

1. Miosotis: Dit is gewoon de algemene wetenschappelijke naam voor Vergeet-mij-nietje.
2. No me olvides betekent "vergeet mij niet".

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Nontiscordardimè dei campi. Dit is de Italiaanse benaming voor de Nederlandse naam. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam Åkerförgätmigej is de Zweedse benaming voor de Nederlandser naam, Akker vergeet-mij-nietje.

Voor de verspreiding van Akkervergeet-mij-nietje in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Åkerminneblom: Åker betekent"akker" en Minne "geheugen" en Blom natuurlijk "bloem".

De Deense naam is  Mark-forglemmigej: Mark betekent "akker" en Forglemmigej "vergeet mij niet". 

Ecologie

Bodem
Zonnige tot half beschaduwde, open plaatsen (pioniervegetatie) op droge tot matig vochtige, matig voedselrijke, kalkarme tot kalkhoudende, verstoorde grond (zand, leem, zavel, klei en mergel, zelden op veen).

Groeiplaats
Bermen, zandige dijken, steile hellingen, omgewerkte grond, waterkanten (langs weidesloten), afgravingen, braakliggende grond, drooggevallen zandplaten, zeeduinen, langs spoorwegen (spoorbermen en spoorwegterreinen), plantsoenen, akkers, tuinen, perken, kapvlakten, open struwelen, bosranden en bossen (lichte loofbossen op kalkhoudende grond). Als akkerplant staat dit Vergeet-mij-nietje vooral tussen graan, zowel op zandige als op kleiige grond. Bemesting en wisseling van gewas verdraagt het veel beter dan andere eenjarige vergeet-mij-nietjes.

Verspreiding

Nederland
Algemeen, maar minder algemeen in het Waddengebied.

Vlaanderen
Algemeen, maar iets minder algemeen in de Kempen.

Wallonië
Algemeen.

Wereld
Gematigde delen op het noordelijk halfrond. Ingeburgerd in Nieuw-Zeeland.

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten