Akkerereprijs (Veronica agrestis)

Deze Ereprijs komt bijna overal voor. Hij bloeit al vroeg (April) tot in de herfst.

Dit geslacht komt vaak voor, er komen minstens 21 soorten Ereprijs (Veronica) in het wild voor in Nederland:

• Aarereprijs (Veronica spicata) - Algemeen
• Akkerereprijs (Veronica agrestis) - Algemeen
• Beekpunge (Veronica beccabunga) - Algemeen
• Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica) - Algemeen
• Bosereprijs (Veronica montana) - Vrij zeldzaam
• Bosklimopereprijs (Veronica hederifolia subsp. lucorum) - Vrij zeldzaam
• Brede ereprijs (Veronica austriaca) - Vrij zeldzaam
• Doffe ereprijs (Veronica opaca) - Zeldzaam
• Draadereprijs (Veronica filiformis) - Algemeen
• Gewone ereprijs (Veronica chamaedrys) - Algemeen
• Gladde ereprijs (Veronica polita) - Vrij zeldzaam
• Grote ereprijs (Veronica persica) - Algemeen
• Handjesereprijs (Veronica triphyllos) - Zeer zeldzaam 
• Klimopereprijs (Veronica hederifolia) - Algemeen
• Lange ereprijs (Veronica longifolia) - Vrij zeldzaam
• Mannetjesereprijs (Veronica officinalis) - Algemeen
• Rode waterereprijs (Veronica catenata) - Algemeen
• Vreemde ereprijs (Veronica peregrina) - Algemeen
• Schildereprijs (Veronica scutellata) - Algemeen
• Tijmereprijs (Veronica serpyllifolia) - Algemeen
• Veldereprijs (Veronica arvensis) - Algemeen

Het woord Akker geeft aan dat deze soort Ereprijs niet zo veel eisen stelt aan de bodem waar hij groeit. Maar het is ook ter onderscheid van de andere soorten Ereprijs-soorten die in Nederland voorkomen.

Er zijn drie verklaringen voor de naam Ereprijs:

1. Volgens de Belgischer botanist Rembert Dodoens verdienen deze planten eer ende prijs oft loff vanwege hun geneeskrachtige eigenschappen. Zij zijn dus met alle eer te prijzen.
2. Een niet zo plausibele verklaring van de naam Ereprijs zou het plantje te danken hebben aan het feit dat in de Middeleeuwen, winnaars van grote toernooien een krans kregen van de bloemen.
3. Men beweert dat een Frankische koning, die vele jaren aan een huiduitslag leed, daarvoor op goede raad van een jager dit plantje gebruikte en genas. Toen gaf hij de plant de naam Ereprijs.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Nettelerf
• English: Green Field-speedwell
• Français: Véronique des campagnes
• Deutsch: Ackerehrenpreis
• Espanõl: Veronica agreste
• Italiano: Veronica agreste
• Svenska: Åkerveronika/Åkerärenpris
• Norsk: Åkerveronika
• Dansk: Flerfarvet, Erenpris

De Engelse naam is Green Field-speedwell. Green betekent uiteraard "groen". Speedwell is een algemene term die wordt gebruikt voor elke plant uit het geslacht Veronica. Field Speedwell is te vertalen met Veld Groeit best wel snel. In tegenstelling tot de Deense naam die Akkerereprijs "veelkleurig" vinden noemen ze Akkerereprijs in Engeland juist "groen".

Voor de verspreiding van deze Akkerereprijs in Engeland zie deze kaart

De Franse naam is Véronique des campagnes. Véronique betekent Veronica, de wetenschappelijke naam voor Ereprijs. Des campagnes betekent "veld", dus algemeen voorkomend in het "platte" land. Maar de neiging om dit te vertalen  als Veldereprijs (Veronica arvensis) is verkeerd want dit is een hele andere plant.

De Duitse is  Ackerehrenpreis. Dit is de Duitse vertaling van de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Akkerereprijs in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Verónica de campo wat het zelfde is als de Franse naam.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Veronica agreste. Dit is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse en Noorse naam is Åkerveronika/Åkerärenpris. Dit zijn weer variaties op de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van deze Akkerereprijs in Zweden zie deze kaart

De Deense namen zijn Flerfarvet wat "veelkleurig" betekent en Erenpris. Deze Ereprijs wordt kennelijk gezien als een veelkleurige plant.

Akkerereprijs staat, vaak als pionier op open, zonnige en warme, droge tot vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, stikstofarme en vaak zwak zure, basenrijke en meestal kalkarme, vrij zware grond bestaande uit humeus, grof zand, klei, löss en grind. De eenjarige plant groeit in akkers (vooral in hakvruchtakkers), in tuinen en moestuinen (vooral die op klei), op begraafplaatsen die vooral op zand en grind zijn gelegen, op braakliggende grond, onder heggen en tussen straatstenen. Oorspronkelijk stamt ze uit Europa en heeft zich van daaruit verspreid naar onder andere Noord-Afrika, Noord-Amerika en Nieuw-Zeeland. De soort is in Nederland plaatselijk vrij algemeen, maar komt wat minder voor in de pleistocene streken. Ze is licht achteruit gegaan, de reden hiervan is onduidelijk. Ze wordt wel verward met Gladde en Doffe ereprijs. Bestuiving geschiedt door insecten of ze bestuift zichzelf, de zaden worden verspreid door water, wind en mieren. 

CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Een hééél uitgebreid verhaal over de verklaring voor het woord Veronica

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten