Bosvergeet-mij-nietje (Myosotis sylvatica)

Details
Bosvergeet-mij-nietje

Algemeen

Aan het Floron verspreidingskaartje is al te zien dat dit heel vaak een verwilderd Tuinvergeet-mij-nietje is. Deze hebben meer dan vijf kroonslippen en met min of meer gevulde bloemen. Dus een goede flora is hier zeker nodig om te zien of het een wild exemplaar is of een cultivar. Bosvergeet-mij-nietje bloeit in Mei tot en met Juli.

Er komen minstens 7 Vergeet-mij-nietjes (Myosotis) in het wild voor in Nederland:

De Determinatie hiervan is niet simpel. Een goede flora is in dit geval echt nodig.  Bekijk je deze plantjes van dichtbij (meestal met een loepje) dan valt meteen op dat ze zo vlakbij wel heel dicht behaard overkomen. Dit klopt want alle Vergeet-mij-nietjes behoren tot de Ruwbladigenfamilie (Boraginaceae).

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Verklaring Nederlandse naam

Nederlandse plantennamen zijn te vinden op een standaardlijst opgesteld door FLORON en Naturalis. Nieuwe Nederlandse namen voor wilde planten worden niet zomaar gekozen. Een comité van Nederlandse en Vlaamse taxonomen beoordeelt de voorstellen. Zelf een voorstel voor een nieuwe naam doen, mag natuurlijk. Zeker als de nieuwe soort zelf is gevonden. Iedereen vanaf Nederlands sprekend België tot aan Friesland moet tenslotte weten dat het om dezelfde plant gaat.

Vaak hebben planten al een Nederlandse naam. Dat is bijvoorbeeld het geval bij soorten die al geruime tijd in België voorkwamen, en bij cultuurgewassen. Voor namen van cultuurgewassen wordt ook gebruik gemaakt van de Standaardlijst van Nederlandse namen van cultuurplanten van NAK tuinbouw.

De commissie voor Nederlandse Plantennamen bestaat uit de volgende disciplines:

Het woord Bos laat zich makkelijk verklaren. Deze plant houdt van schaduw.

Het woord vergeet-mij-nietje kent een lange geschiedenis met meerdere verklaringen. De naam komt in vele talen terug. O.a in het Duitse vergiss mein nicht , het Engelse forget-me-not, het Spaans nomeolvides, het Italiaans nontiscordardimé, het Poolse niezapominajki, het Chinese (vereenvoudigd Chinees :勿忘草) pinyin : wùwàngwǒ ), het Deense forglemmige etc. De volgende uitleg verschilt per streek/land/site/boek etc.

  • Eerst is er het bekende middeleeuwse sprookje: In de Middeleeuwen was eens een ridder met zijn geliefde langs een rivier aan het wandelen. Bij het plukken van een bosje bloemen viel hij door het gewicht van zijn harnas in het water. Terwijl hij verdronk gooide hij het bosje bloemen naar zijn geliefde en riep "Vergeet mij niet". Deze bloem is verbonden met romantiek en tragiek en werd vaak door vrouwen gedragen als teken van trouw en oneindige liefde.
  • Vergeet-mij-nietjes worden/werden vaak weggegeven als teken van liefde en loyaliteit, meestal van mannen aan vrouwen, omdat de blauwe bloemen in het volksgeloof doen denken aan de ogen van pas verliefde mensen.
  • De naam Vergeet-mij-nietje werd vroeger gebruikt met als reden voor het het snelle vergankelijke karakter van de bloemen en het gemakkelijke afbreken ervan, wat vergeleken werd met de trouweloosheid die mensen zouden zijn.

Meer

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

Namen in andere talen

  • English: Wood Forget-me-not
  • Français: Myosotis des forêts
  • Deutsch: Wald-Vergissmeinnicht
  • Espanõl: ?
  • Italiano: Nontiscordardimé dei boschi
  • Svenska: Skogsförgätmigej
  • Norsk: Skogminneblom
  • Dansk: Skovforglemmigej

Verklaring Buitenlandse namen

De Engelse, Franse en Duitse naam is gelijk, Wood Forget-me-not/Myosotis des forêts/Wald-Vergissmeinnicht. Dit betekent "bosvergeet-mij-nietje". Het is letterlijk de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Bosvergeet-mij-nietje in Duitsland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van Bosvergeet-mij-nietje in Engeland zie deze kaart.

De Spaanse naam is mij onbekend. Ik zie ook geen waarnemingen in Spanje.

De Italiaanse naam is Nontiscordardimé dei boschi. Dit betekent precies het zelfde als de volledige Nederlandse naam, "vergeet- mij-nietje van het bos".

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse, Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Skogsförgätmigej/Skogminneblom/Skovforglemmigej. Dit betekent alle ook "bosvergeet-mij-nietje".

Voor de verspreiding van Bosvergeet-mij-nietje in Zweden zie deze kaart.

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Half- tot licht beschaduwde, vrij open plaatsen op matig droge tot vochtige, matig voedselrijke, neutrale tot kalkhoudende grond met een goed verterende strooisellaag (zand, leem, zavel en mergel).

Groeiplaats
Bossen (vrij droge, voedselrijke bossen, lichte loofbossen, hellingbossen, parkbossen en langs bospaden), bosranden, kapvlakten, struwelen, bij buitenplaatsen, bermen, tuinen, plantsoenen, langs spoorwegen (spoorbermen) en waterkanten (beschaduwde beekoevers).

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in Zuid-Limburg en zeldzaam in het zuidoosten van het land. Elders alleen verwilderd.

Vlaanderen
Vrij algemeen in de Leemstreek en de Voerstreek en vrij zeldzaam in het Maasgebied. Elders meestal alleen verwilderd.

Wallonië
Vrij algemeen in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen. Elders vaak verwilderd.

Wereld
Gematigde en koudere streken in Europa, Azië en Noord-Afrika. het meest in gebergten in Midden- en Zuidwest-Azië en Zuid- en Midden-Europa. Noordwestelijk tot in Nederland en Groot-Britannië. Ingeburgerd in Noord-Amerika, kleine delen van Australië en in Nieuw-Zeeland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Bosvergeet-mij-nietje

Verspreiding Bosvergeet-mij-nietje

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten

Foto's