Algemeen
Ik kan het niet beter zeggen dan wat er staat op Wiki-pagina van dit plantje "Het plantje gold in Nederland lang als zeldzaam akkeronkruid, maar sinds het laatste kwart van de twintigste eeuw is er een gestage uitbreiding in stedelijk gebied. De soort groeit er vaak op zonnige plaatsen in zandige kieren bij muren en tussen plaveisel. De variëteit met bruinpaarse bladeren is als borderplant gekweekt en verwilderd. Op straat zijn beide vormen aan te treffen." Het laatste zinnetje klopt wel maar al heel snel zie je alleen de paarse vorm en die valt op de een of andere manier meer op. Die bladkleur is uitgezocht en een leuk artikel staat bij de paragraaf Planten in het nieuws. Op het YouTube-kanaal van Floron staat een video waarop goed is te zien hoe snel het is gegaan met de uitbreiding van deze plant.
Gehoornde klaverzuring bloeit in April tot en met Oktober.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Er komen minstens 6 Klaverzuring (Oxalis) soorten in Nederland voor:
- Gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata) - algemeen/verwilderde tuinplant
- Knobbelklaverzuring (Oxalis dillenii) - zeldzaam/verwilderde tuinplant of aangeplant
- Knolklaverzuring (Oxalis articulata) - zeldzaam/verwilderde tuinplant
- Stijve klaverzuring (Oxalis stricta) - algemeen
- Stippelklaverzuring (Oxalis debilis) - zeldzaam/ingeburgerd sinds 2000
- Witte klaverzuring (Oxalis acetosella) - algemeen/soms ingezaaid
Verklaring Nederlandse naam
Het gehoornde slaat op de buiten proportioneel grote vruchten (zie foto's) die omhoog wijzen als een soort rechte hoorn.
Volgens veel Etymologen is de herkomst van het woord Klaver onzeker. Het kwam al voor in het Middelnederlands (tussen 1200 en 1500) als Klever en Clavere. Het woord zou ook afgeleid kunnen zijn van het Oudgermaanse Cloefre, wat wil zeggen Splitsen of Klieven en dat zou slaan op het in drieén gespleten blad.
Het woord Zuring komt omdat de plant veel oxaalzuur en kaliumoxalaat in zich heeft ter zelfbescherming. De plant is absoluut geen onderdeel van het Zuring geslacht (Rumex).
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Brune soere klaver
- English: Procumbent Yellow-sorrel
- Français: L'Oxalide corniculée
- Deutsch: Gehörnter Sauerklee
- Espanõl: Acederilla
- Italiano: Ossalide cornicolata
- Svenska: Krypoxalis
- Norsk: Krypgaukesyre
- Dansk: Nedliggende Surkløver
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Procumbent Yellow-sorrel. Procumbent betekent "kruipend". Dit zegt iets over het groeigedrag van deze plant. De naam is dus de tegenhanger van Stijve klaverzuring (Oxalis stricta) die in Engeland Upright Yellow-sorrel heet. Het woord Sorrel komt uit het Oudfranse Sorrel/Surele/Sur en betekent "zuur". Dit woord wordt uitgelegd bij het tweede gedeelte van de Nederlandse naam.
Voor de verspreiding van Gehoornde klaverzuring in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is L'Oxalide corniculée. Dit is de Franse benaming voor de Nederlandse naam.
De Duitse naam is Gehörnter Sauerklee. Deze naam is gelijk aan de Nederlandse naam.
Voor de verspreiding van Gehoornde klaverzuring in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is betekent een Klaverzuring. De exacte naam is mij nog niet bekend.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Ossalide cornicolata. Dit is de Italiaanse benaming voor de Nederlandse naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse naam is Krypoxalis. Dit betekent "kruipzuring". Dus een combinatie van het groeigedrag en van het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam.
Voor de verspreiding van Gehoornde klaverzuring in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Krypgaukesyre. Het gedeelte Gaukesyre is mij nog onbekend.
De Deense naam is Nedliggende Surkløver. Dit betekent letterlijk "omlaag liggende zure klaver".
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen op matig droge tot vochtige, voedselrijke grond.
Groeiplaats
Akkers (hakvruchtakkers), moestuinen, ruderale plaatsen, plantsoenen, tussen straatstenen, aan de voet van muren, boomgaarden, omgewerkte grond, zeeduinen en stenige plaatsen.
Verspreiding
Nederland
Plaatselijk vrij algemeen. Voornamelijk in stedelijke gebieden.
Vlaanderen
Vrij algemeen ingeburgerd. Voornamelijk in het westen en midden van Vlaanderen. Toegenomen.
Wallonië
Zeldzaam ingeburgerd.
Wereld
Oorspronkelijk uit Zuid-Europa. Nu ook elders in Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Afrika, Zuidwest- en Zuidoost-Azië, Australië en Nieuw-Zeeland. Sinds de zestiende eeuw in West-Europa.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Planten in het nieuws
Stoepplantje va de week.
Een zeer wetenschappelijke publicatie (Engels) over de stengelbladkleur (groen en rood) in bebouwd gebied
Verspreiding Gehoornde klaverzuring
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
Planten in het nieuws
Over die bladkleur van de plant is veel gezegd. Het is uitgezocht. Kijk maar op stadsplanten.nl
