Gewoon sneeuwklokje (Galanthus nivalis)

Als je dit plantje ziet kan je beginnen met aftellen tot de lente weer begint (zeker voor degene die niet van kou en sneeuw houden). Maar nog even geduld want zoals de naam doet vermoeden blijft het Sneeuwklokje stug doorgroeien, sneeuw of geen sneeuw (maar wel koude). Meestal zie je dit plantje als cultivar in de tuin. Soms in het wild. Voor degene die niet genoegen neemt met één soort Sneeuwklokje is er deze tabel van het forum van waarnemingen.nl. Want er blijken minstens 6 soorten Sneeuwklokje (Galanthus) te zijn. Het Gewoon sneeuwklokje bloeit in Januari en Februari, sommige cultivars van dit plantje al in December.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Over de Deense naam kreeg ik het volgende bericht op Facebook. There's a few proverbs and poems associated with this flower. It is often picked, dried and sent along with "Gækkebreve" (Jesting letters) along with the verse: En vintergæk, en sommernar, en fugl foruden vinger. En lille ven som har dig kær en kærlig hilsen bringer". ("A winter jest, a summer fool, a bird without it's wings. A little friend who holds you dear a loving greeting brings". The receiver then has to guess the sender's identity. If the receiver can't guess who sent the letter, they owe the sender an Easter Egg. Often sent from grandchildren to grandparents who are often very poor at guessing! :D The letters are more or less elaborate papercuts depending on the sender's skill.

Veel plantensoorten beginnen met de naam Gewoon/Gewone. Hiermee word vaak bedoelde 'de meest voorkomende'. Het betekent niet dat deze soort niet zeldzaam is. Dit is afhankelijk van de soort.  Ook vaak word met het woord Gewoon/Gewone onderscheid gemaakt tussen soorten uit het zelfde geslacht. Bijv. harige/glanzende/grote etc.

Het woord Sneeuwklokje laat zich natuurlijk raden. Als er sneeuw ligt in December of Januari komt dit plantje hier boven uit. Het is een héél vroege, klokvormige, voorjaarsbode

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• English: Snowdrop
• Français: Perce-neige
• Deutsch: Kleines Schneeglöckchen
• Espanõl: Campanilla de invierno
• Italiano: Bucaneve
• Svenska: Snödroppe
• Norsk: Snøklokke
• Dansk: Almindelig Vintergæk

De Engelse naam is Snowdrop. Volgens de Engelse Wikipagina werd het eerste plantje al in1633 beschreven in een editie van John Gerard's Great Herbal. John Gerard (ook John Gerarde , ca. 1545-1612) was een Engelse kruidkundige met een grote tuin in Holborn , nu een deel van Londen. Zijn Great Herbal was eigenlijk een plagiaat, met aanvullingen, van het Kruidboek van Rembert Dodoens. Er zijn twee verklaringen voor het woord Snowdrop:

1. Volgens mij kan je dit het beste vertalen met "als de sneeuw valt".
2. Drop betekent "druppel". Maar aangezien sneeuw nooit in de vorm van druppels valt is de vrije vertaling toch "sneeuwdruppel" vanwege de vorm van de bloem.

Voor de verspreiding van Gewoon sneeuwklokje in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Perce-neige. Dit vertaal je met een zinnetje, "het doorboren van de sneeuw".

De Duitse naam is Kleines Schneeglöckchen. Dit betekent "klein sneeuwklokje". Dit geeft de suggestie dat er in Duitsland ook een groß Schneeglökchen word waargenomen. Dat niet maar er zijn wel heel veel andere soorten beschreven. Zie deze lijst.

Voor de verspreiding van Gewoon sneeuwklokje in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is  Campanilla de invierno. Dit betekent "klok van de winter". 

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt,

De Italiaanse naam is Bucaneve. Buca betekent "gat" en Neve "sneeuw". Het is ongeveer hetzelfde als de Franse naam. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben. 

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Snödroppe. Deze naam is gelijk aan de Engelse naam, "als de sneeuw valt".

Voor de verspreiding van Gewoon sneeuwklokje in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Snøklokke. Dit betekent "sneeuwklokje".

De Deense naam is Almindelig Vintergæk. Dit betekent winterclown. Hiermee wordt bedoeld dat als dit plantje de sneeuw doorboort dit iedereen een vrolijk gevoel geeft. Voor verder uitleg zie Algemeen.

Ecologie

Bodem
Licht beschaduwde of soms zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, zwak zure tot iets kalkhoudende, humeuze grond (klei, leem, zavel, laagveen en zand).

Groeiplaats
Bossen (loofbossen, landgoedbossen, parkbossen en beek- en rivierbegeleidende loofbossen), hakhout, boomgaarden, hagen, struwelen, tuinen (o.a. oude tuinen en boerentuintjes), grasland, waterkanten (beekoevers) en dijken.

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen als stinsenplant.

Vlaanderen
Vrij zeldzaam (al sinds lang) ingeburgerd, maar plaatselijk zeer zeldzaam of ontbrekend.

Wallonië
Vrij zeldzaam tot zeldzaam, maar (vrijwel) niet in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Zuidwest-Azië, Zuidoost-, Zuid- en Midden-Europa, westelijk tot in Noordwest-Spanje, noordelijk tot in Normandië (Frankrijk).

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

300 jaar ontwikkeling van het Sneeuwklokje in Nederland

Een bijzonder Sneeuwklokje in de hortus botanicus in Leiden.

Grumpy sneeuwklokje

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten