Algemeen
En ik maar afvragen waarom ik deze schitterende plant niet heb gezien. Totdat ik op de Floronsite keek en las "Algemeen, maar vrij zeldzaam in Zeeland, in laagveengebieden en in het noordelijk zeekleigebied". En laat ik nu net in een laagveengebied (Gouda) wonen. Grasmuur bloeit in Mei, Juni en Juli.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Er komen minstens 9 soorten Muur (Stellaria) in het wild voor in Nederland:
- Bosmuur (Stellaria nemorum) - zeldzaam
- Duinvogelmuur (Stellaria apetala) - algemeen
- Heggenvogelmuur (Stellaria neglecta) - zeldzaam
- Grasmuur (Stellaria graminea) - algemeen
- Grote muur (Stellaria holostea) - algemeen
- Moerasmuur (Stellaria alsine) - algemeen
- Vogelmuur (Stellaria media) - algemeen
- Watermuur (Stellaria aquatica/Myosoton aquaticum) - algemeen
- Zeegroene muur (Stellaria palustris) - algemeen
Verklaring Nederlandse naam
Het is een open deur waar deze plant te vinden is. Bij Ecologie & Verspreiding staat een uitgebreide beschrijving.
Het woord Muur is als volgt te verklaren. (Vogel)muur heet in het Duits Vogelmiere en is uit het Frans over genomen met de naam Mouron des oiseaux. Bij Rembert Dodoens, de auteur van het Cruijdeboeck of Cruydt-Boeck (dat werd gepubliceerd in 1554 tot 1644) werd Vogelmuur benoemd “van de fransoysen du Mouron; van de welcke de Nederlanders den naem Muer ghenomen hebben“. Het is dus hoogstwaarschijnlijk dat de naam Muur afgeleid is uit het Franse Mouron.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Gersmier
- English: Lesser Stitchwort
- Français: Stellaire graminée
- Deutsch: Gras-Sternmiere
- Espanõl: Estelaria
- Italiano: Centocchio gramignola
- Svenska: Grässtjärnblomma
- Norsk: Grasstjerneblom
- Dansk: Græsbladet fladstjerne
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Lesser Stitchwort. Lesser betekent "mindere". Dit omdat deze Stellaria een kleiner/minder grotere lid van de familie is t.o.v. Grote muur (Stellaria holostea). Met Stitch wordt een pijn in de zij bedoeld die je zou kunnen voelen als je je niet eerst uitstrekt. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel. Deze plant was een remedie hiervoor.
De Franse naam is Stellaire graminée. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Gras-Sternmiere betekent "gras stervormige muur". Het woord Miere is dus de Duitse benaming voor de tweede Nederlandse naam.
De Spaanse naam is Estelaria of rèvola menuda. Welke van de twee het meeste wordt gebruikt weet ik niet. Estalaria betekent "sterren" n.a.v. van de vorm. Wat rèvola betekent is mij onbekend. Menuda betekent "klein" t.o.v. andere soorten Muur.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Centocchio gramignola. Als je Centochio ontleedt krijg je Centos dat "honderd" betekent en Occhi dat "oog" betekent, dus "honderd ogen". Het gekke is dat bijna geen enkele site dit benoemt. Een stukje van dit geslacht bloemen (Stellaria) zou dus lijken alsof 'honderden' ogen je zouden aankijken. Meestal gaat de het verhaal over culinair of medisch gebruik of over het feit dat vogels er dol op zijn (meestal gaat het hier om Stellaria media (vogelmuur)). Gramignola is de Italiaanse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse en Noorse naam is min of meer gelijk, Grässtjärnblomma/Grasstjerneblom. Deze namen zijn gelijk aan de Duitse naam, "gras stervormige muur".
De Engelse naam is Lesser Stitchwort. Lesser betekent "mindere". Dit omdat deze Stellaria een kleiner/minder grotere lid van de familie is t.o.v. Grote muur (Stellaria holostea). Met Stitch wordt een pijn in de zij bedoeld die je zou kunnen voelen als je je niet eerst uitstrekt. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel. Deze plant was een remedie hiervoor.
Voor de verspreiding van Grasmuur in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Stellaire graminée. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Gras-Sternmiere betekent "gras stervormige muur". Het woord Miere is dus de Duitse benaming voor de tweede Nederlandse naam.
Voor de verspreiding van Grasmuur in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is Estelaria of rèvola menuda. Welke van de twee het meeste wordt gebruikt weet ik niet. Estalaria betekent "sterren" n.a.v. van de vorm. Wat rèvola betekent is mij onbekend. Menuda betekent "klein" t.o.v. andere soorten Muur.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Centocchio gramignola. Als je Centochio ontleedt krijg je Centos dat "honderd" betekent en Occhi dat "oog" betekent, dus "honderd ogen". Het gekke is dat bijna geen enkele site dit benoemt. Een stukje van dit geslacht bloemen (Stellaria) zou dus lijken alsof 'honderden' ogen je zouden aankijken. Meestal gaat de het verhaal over culinair of medisch gebruik of over het feit dat vogels er dol op zijn (meestal gaat het hier om Stellaria media (vogelmuur)). Gramignola is de Italiaanse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse en Noorse naam is min of meer gelijk, Grässtjärnblomma/Grasstjerneblom. Deze namen zijn gelijk aan de Duitse naam, "gras stervormige muur".
Voor de verspreiding van Grasmuur in Zweden zie deze kaart.
De Deense naam is Græsbladet fladstjerne. Dit betekent letterlijk "grasvormige vlakster". Alle planten uit het geslacht Stellaria heten in Denemarken Fladstjerne. Het gaat hier natuurlijk om de bloemvorm. De kroonblaadjes zijn zo diep ingesneden dat ze totaal de vorm van een ster hebben. In werkelijkheid heeft de bloem maar 5 kroonblaadjes maar het lijken er meer. Het woord vóór Fladstjerne geeft aan om welke soort het gaat. In dit geval Græsbladet. De stengelbladeren lijken inderdaad op gras maar de plant is absoluut geen familie.
De Engelse naam is Lesser Stitchwort. Lesser betekent "mindere". Dit omdat deze Stellaria een kleiner/minder grotere lid van de familie is t.o.v. Grote muur (Stellaria holostea). Met Stitch wordt een pijn in de zij bedoeld die je zou kunnen voelen als je je niet eerst uitstrekt. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel. Deze plant was een remedie hiervoor.
Voor de verspreiding van Grasmuur in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Stellaire graminée. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Gras-Sternmiere betekent "gras stervormige muur". Het woord Miere is dus de Duitse benaming voor de tweede Nederlandse naam.
Voor de verspreiding van Grasmuur in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is Estelaria of rèvola menuda. Welke van de twee het meeste wordt gebruikt weet ik niet. Estalaria betekent "sterren" n.a.v. van de vorm. Wat rèvola betekent is mij onbekend. Menuda betekent "klein" t.o.v. andere soorten Muur.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Centocchio gramignola. Als je Centochio ontleedt krijg je Centos dat "honderd" betekent en Occhi dat "oog" betekent, dus "honderd ogen". Het gekke is dat bijna geen enkele site dit benoemt. Een stukje van dit geslacht bloemen (Stellaria) zou dus lijken alsof 'honderden' ogen je zouden aankijken. Meestal gaat de het verhaal over culinair of medisch gebruik of over het feit dat vogels er dol op zijn (meestal gaat het hier om Stellaria media (vogelmuur)). Gramignola is de Italiaanse benaming voor het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse en Noorse naam is min of meer gelijk, Grässtjärnblomma/Grasstjerneblom. Deze namen zijn gelijk aan de Duitse naam, "gras stervormige muur".
Voor de verspreiding van Grasmuur in Zweden zie deze kaart.
De Deense naam is Græsbladet fladstjerne. Dit betekent letterlijk "grasvormige vlakster". Alle planten uit het geslacht Stellaria heten in Denemarken Fladstjerne. Het gaat hier natuurlijk om de bloemvorm. De kroonblaadjes zijn zo diep ingesneden dat ze totaal de vorm van een ster hebben. In werkelijkheid heeft de bloem maar 5 kroonblaadjes maar het lijken er meer. Het woord vóór Fladstjerne geeft aan om welke soort het gaat. In dit geval Græsbladet. De stengelbladeren lijken inderdaad op gras maar de plant is absoluut geen familie.
De Deense naam is Græsbladet fladstjerne. Dit betekent letterlijk "grasvormige vlakster". Alle planten uit het geslacht Stellaria heten in Denemarken Fladstjerne. Het gaat hier natuurlijk om de bloemvorm. De kroonblaadjes zijn zo diep ingesneden dat ze totaal de vorm van een ster hebben. In werkelijkheid heeft de bloem maar 5 kroonblaadjes maar het lijken er meer. Het woord vóór Fladstjerne geeft aan om welke soort het gaat. In dit geval Græsbladet. De stengelbladeren lijken inderdaad op gras maar de plant is absoluut geen familie.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot half beschaduwde plaatsen op matig droge tot meestal vochtige, matig voedselarme tot matig voedselrijke, matig bemeste grond. Vaak op plaatsen met een sterk wisselende waterstand (zand, leem, zavel en rivierklei).
Groeiplaats
Bermen, grasland (o.a. in weiland met weinig vee, niet te hoog wordend hooiland en uiterwaarden), bosranden, heggen, struwelen, akkers (akkerranden), mierenbulten, langs spoorwegen (spoorbermen), heide (grazige plaatsen), zeeduinen, waterkanten (sloten, greppels, vijvers) en aan de bovenrand van kwelders (schorren).
Verspreiding
Nederland
Algemeen, maar vrij zeldzaam in Zeeland, in laagveengebieden en in het noordelijk zeekleigebied.
Vlaanderen
Algemeen, maar zeldzaam in de Polders.
Wallonië
Algemeen.
Wereld
Gematigde streken in Europa en Azië. Ingeburgerd in Noord-Amerika.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
