Heggenwikke (Vicia sepium)

Dit leuke verhaal las ik op de website van Flora van Nederland: Bij goed kijken naar de steunblaadjes van Heggenwikke kun je aan een kant een ronde bruine vlek zien. Als je bij zonnig weer kijkt kun je zien dat die vlek wat vocht afscheidt. We noemen dit een extra-floraal nectarium. Een klier buiten de bloem die nectar afscheidt. Deze extra-florale nectariën trekken insecten aan, zoals onder meer mieren. Wat de functie precies is, is nog onbekend. Mogelijk schrikken zoogdieren van de mieren en eten daarom niet van Heggenwikke. De plant bloeit in Mei tot en met Augustus.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen minstens 11 soorten Wikke (Vicia) in het wild voor in Nederland:

• Bonte/zachte wikke (Vicia villosa) - Algemeen
• Gele wikke (Vicia lutea) - Zeldzaam
• Grote wikke  (Vicia grandiflora) - Zeer zeldzaam
• Heggenwikke (Vicia sepium) - Algemeen
• Ringelwikke (Vicia hirsuta) - Algemeen
• Lathyruswikke (Vicia lathyroides) - Vrij zeldzaam
• Tuinboon (Vicia faba) - Zeldzaam/Verwilderd
• smalle wikke (Vicia sativa subsp. angustifolia) - Algemeen
• Vierzadige wikke/Slanke wikke (Vicia tetrasperma) - Algemeen
• Voeder/Vergeten/Smalle wikke (Vicia sativa) - Algemeen
• Vogelwikke (Vicia cracca) - Algemeen

Heggen slaat natuurlijk op de voorkeur van groeiplaats. Maar over het algemeen bloeit hij in elke willekeurige berm. Als er maar een hogere plant of hek e.d. is waar hij zich in om hoog kan wikkelen.

Deze plant heeft de neiging zich door middel van uitlopers omhoog te klimmen/wikkelen., vandaar de naam Wikke.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Bûnt mûtske
• English: Bush vetch
• Français: Vesce des haies
• Deutsch: Zaun-Wicke
• Espanõl: ?
• Italiano: Veccia salvatica
• Svenska: Häckvicker
• Norsk: Gjerdevikke
• Dansk: Gærde-Vikke

De Engelse naam is Bush vetch. Dit betekent "heggewikke. Het is de Engelse benaming voor de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Heggenwikke in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Vesce des haies. Ook dit is de benaming voor de Nederlandse naam, Heggenwikke.

De Duitse naam is Zaun-Wicke. Dit betekent ook weer "heggenwikke".

De Spaanse is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Veccia salvatica. Veccia betekent "wikke". En Salvatica betekent "wilde". Dit is puur ter onderscheid. Ook in Italië zijn meerdere Wikke soorten te vinden. Vogel wikke heet bijvoorbeeld Veccia montanina.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

Er zijn twee Zweedse namen:

1. Nordhäckvicker: Dit betekent "noordelijke heggenwikke".
2. Sydhäckvicker: Dit betekent "zuidelijke heggenwikke".

Want in Zweden komen twee soorten Heggenwikke voor in Zweden. De Nordhäckvicker (Vicia sepium subsp. montana) en de  "Sydhäckvicker (Vicia subsp. montana)" voor. Deze heeft heeft smalle, langwerpige bladeren en kleinere, lichtere bloemen.

Voor de verspreiding van Noordelijke heggenwikke in Zweden zie deze kaart.

Voor de verspreiding van Zuidelijke heggenwikke in Zweden zie deze kaart.

De Noorse en Deense naam is gelijk, Gjerdevikke/Gærde-Vikke. Dit betekent wederom"heggewikke".

Ecologie

Bodem
Zonnige tot vaak licht beschaduwde plaatsen op matig vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, neutrale tot vaak iets kalkhoudende grond (mergel, löss, klei, leem, zavel, lemig zand en soms venig zand of venige klei).

Groeiplaats
Heggen, bosranden, struwelen (voedselrijke zomen), houtwallen, hakhoutbosjes, bossen (kalkhellingbossen, lichte loofbossen en langs bospaden), ruigten, dijken (met name aan de voet van dijken), waterkanten (slootkanten), grasland (in uiterwaarden in weinig of niet bemest hooiland) en licht beschaduwde bermen.

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen in Zuid-Limburg, Noord-Brabant, het rivierengebied en aangrenzende laagveengebieden in Zuid-Holland en Utrecht. Elders vrij zeldzaam, maar zeer zeldzaam op de Waddeneilanden, in het noordelijk zeekleigebied en in Flevoland.

Vlaanderen
Algemeen in de Leemstreek en de Maasvallei. Veel zeldzamer in de Kempen en in de kuststreek.

Wallonië
Vrij algemeen.

Wereld
Bijna heel Europa, maar weinig in het Middellandse-Zeegebied. Ook in gebieden met een gematigd klimaat in Azië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten