Kleine ruit (Thalictrum minus)

Kleine ruit is het zeldzamere broertje/zusje van de Poelruit  (Thalictrum flavum). Zowel letterlijk, dus echt kleiner en veel minder "vol", als veel zeldzamer. De plant is alleen in een gedeelte van het Nederlands duingebied te vinden en in een gedeelte van het Rivierengebied. Kleine ruit bloeit alleen maar in Juni en Juli.

Er komen minstens 3 Ruit (Thalictrum) soorten in het wild voor in Nederland:

• Akeleiruit (Thalictrum aquilegiifolium) - zeldzaam
• Kleine ruit (Thalictrum minus) - zeldzaam
• Poelruit (Thalictrum flavum) - algemeen

Zoals hier boven al genoemd, de plant is echt kleiner en niet zo weelderig als bijv. de Poelruit.

Het blad heeft in omtrek de vorm van een ruit.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

• English: Lesser Meadow-rue
• Français: Petit pigamon
• Deutsch: Kleine Wiesenraute
• Espanõl: ?
• Italiano: Pigamo minore
• Svenska: Kustruta
• Norsk: Kystfrøstjerne
• Dansk: Bugtet Frøstjerne

De Engelse naam is Lesser Meadow-rue. Dit betekent letterlijk "mindere weide-ruit".  Alle Thalictrumsoorten heten in Engeland Meadow-rue. Er komen nog twee andere Ruit-soorten voor in Engeland. De Akeleiruit (French meadow-rue=Thalictrum aquilegiifolium) en de Poelruit (Common Meadow-rue=Thalictrum flavum). Rue betekent "ruit". Waarschijnlijk naar de vorm van de stengelbladeren, alhoewel ik dit nog nooit heb gelezen.

Voor de verspreiding van de Poelruit in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van de Akeleiruit in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van de Kleine ruit in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Petit pigamon. Dit betekent "kleine pigamon". Pigamon komt van het Griekse Puggnumi dat "fixeren/stollen" betekent. Dit heeft betrekking tot de eigenschappen van de plant die het bloed doet stollen.

De Duitse naam is Kleine Wiesenraute Dit betekent "kleine weidenruit". Het is de Duitse variant op de Engelse naam.

De Spaanse naam is mij onbekend. Er zijn wel waarnemingen in Spanje

De Italiaanse naam is Pigamo minore. Dit betekent "kleine pigamon". De verklaring staat bij de Franse naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Kustruta. Dit betekent "kust-ruit". De meeste waarnemingen in Zweden zijn, vergeleken de Poelruit (Thalictrum flavum), aan de kust. Dit is goed te zien op het verspreidingskaaartje.

Voor de verspreiding van Kleine ruit in Zweden zie deze kaart.

Voor de verspreiding van Poelruit in Zweden zie deze kaart.

De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Bugtet Frøstjerne/Kystfrøstjerne. Dit betekent "kust/baai sterzaad". Ook de Noorse en Deense naam (net als de Zweedse naam) verwijzen naar de voorkeur van groeiplaats, de kust. Het zaad (Frø), als het nog in zaaddozen zit aan de plant, is stervormig! (stjerne betekent "ster").

Ecologie

Bodem
Zonnige tot meestal licht beschaduwde plaatsen op droge, humushoudende, vrij voedselarme, zwak zure tot meestal basische, kalkhoudende grond (zand en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Zeeduinen (duinhellingen, binnenduinbossen, duinstruwelen, duingrasland en duinvalleien), rivierduinen, rivierdijken, rotsachtige plaatsen, waterkanten (soms langs beekoevers), bossen (lichte bossen), bosranden en heggen (kalkrijke zomen).

Verspreiding

Nederland
Vrij zeldzaam in de Zuid-Hollandse en Zeeuwse duinen en zeldzaam in het rivierengebied, de Noord-Hollandse duinen en op de Waddeneilanden. Elders zeer zeldzaam.

Vlaanderen
Vrij algemeen in het kustgebied. Elders zeer zeldzaam.

Wallonië
Vroeger zeer zeldzaam.

Wereld
Gematigde en koele streken in Europa, Azië en Afrika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten