Kleine rupsklaver (Medicago minima)

Kleine rupsklaver is zo'n beetje de kleinste telg uit de familie Rupsklaver (Medicago). Maar zeker niet de minst mooie! Zowel de bloemen als de blaadjes hebben een prachtige witte beharing. En natuurlijk vallen die typische vruchtjes weer op. Rupsklaver bloeit in Mei tot en met Oktober.

Er komen 10 Honingklavers (Melilotus) soorten in het wild voor in Nederland:

• Citroengele honingklaver (Melilotus officinalis) - algemeen
• Bonte Luzerne (Medicago × varia) - vrij zeldzaam
• Gevlekte rupsklaver (Medicago arabica) - algemeen
• Goudgele honingklaver (Melilotus altissimus) - algemeen
• Kleine honingklaver (Melilotus indicus) - zeldzaam
• Kleine rupsklaver (Medicago minima) - zeldzaam
• Luzerne (Medicago sativa) - algemeen
• Ruige rupsklaver (Medicago polymorpha) - zeer zeldzaam
• Sikkelklaver (Medicago sativa subsp. falcata) - vrij zeldzaam
• Witte honingklaver (Melilotus albus) - algemeen

Klein mag voor zich spreken maar ik heb het vermoeden dat het maar een naam is. Want bijv. Gevlekte rupsklaver (Medicago arabica) en Hopklaver (Medicago lupulina) uit dezelfde familie zijn ook heel klein.

De zeer mooie vruchtjes van deze klaversoort lijken op een opgerolde rups.

Volgens veel Etymologen is de herkomst van het woord Klaver onzeker. Het kwam al voor in het Middelnederlands (tussen 1200 en 1500) als Klever en Clavere. Het woord zou ook afgeleid kunnen zijn van het Oudgermaanse Cloefre, wat wil zeggen Splitsen of Klieven en dat zou slaan op het in drieén gespleten blad.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

• English: Bur Medick
• Français: Luzerne naine
• Deutsch: Zwerg-Schneckenklee
• Espanõl: Cadillos
• Italiano: Erba medica minima
• Svenska: Sandlusern
• Norsk: Småsnegleskolm
• Dansk: Liden Sneglebælg

De Engelse naam is Bur Medick. Bur verwijst steeds naar een andere stekelige plant zoals Klis Kleine klit/Gewone klit (Arctium minus) of Kleefkruid (Galium aparine). Niet dat deze plant er familie van is, absoluut niet. Maar het verwijst naar de stekelige vruchtjes die Kleine rupsklaver na de bloei vormt. Medick is de Engelse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. 

De Franse naam is Luzerne naine. Dit betekent "dwerg Luzerne". Naine betekent "dwerg". Ik heb het nog nergens gelezen maar persoonlijk vind ik dat als deze rupsklaver bloeit hij veel op een Luzerne (Medicago sativa) lijkt alhoewel de bloem van deze plant geel is en die van Luzerne paars

De Duitse naam is Zwerg-Schneckenklee. Dit betekent "dwerg slakkenklaver" Het grappige is wat wij een rupsklaver (Medicago) noemen heet in Duitsland Schneckenklee (slakkenklaver).

De Spaanse naam is Cadillo. Dit betekent "klit". De verklaring staat bij de Engelse naam.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Erba medica minima. Erba betekent "kruid". Medica minima is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Sandlusern. Dit betekent "zand Luzerne". Bij deze naam ligt de nadruk op de groeiplaats van de plant, een droge, kalkhoudende grond.

De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk Småsnegleskolm/Liden Sneglebælg. Dit betekent "kleine zaadcapsule/doos".

Ecologie

Bodem
Zonnige, open tot grazige plaatsen op droge, voedselarme tot matig voedselrijke, neutrale tot kalkrijke grond (zand, zavel en stenige plaatsen).

Groeiplaats
Zeeduinen (langs duinpaden, grasland en binnenduinweiland), dijken (kanaaldijken), grasland (kalkgrasland), langs spoorwegen (spoorwegterreinen), braakliggende grond, opgespoten grond (kalkrijk zand) en waterkanten ('s zomers droogvallende rivierstrandjes en langs grindgaten).

Verspreiding

Nederland
Zeldzaam in de Zeeuwse en Zuid-Hollandse duinen en zeer zeldzaam langs de Maas en de Waal in Limburg en in de rest van Zeeland.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam in de duinen en langs de rivieren.

Wallonië
Zeer zeldzaam in de zuidelijke Ardennen en langs de Maas en de Vesder.

Wereld
Europa. Noordelijk tot in Engeland en Zuid-Zweden. Ook in Noord-Afrika (Atlasgebergte), Zuidwest-Azië en China. Ingeburgerd in Noord-Amerika en Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten