Algemeen
Een zeer interessant stukje vond ik op Wikipedia. De plant kent een unieke cyclus door het jaar heen: in de winter verblijven planten op de bodem van de wateren waarin zij groeien. In het voorjaar, wanneer de fotosynthese weer op gang komt, vormt de plant nieuwe bladeren, met cellen die met gas gevuld zijn, waardoor het drijfvermogen van de plant toeneemt en hij naar de oppervlakte omhoog komt. Alleen drijvende planten, met boven het water uitstekende bladeren, kunnen bloeien. In het najaar vullen de cellen zich weer met water en zinkt de plant naar de bodem. Krabbenscheer vervult een belangrijke functie bij het verlandingsproces in wateren in het laagveengebied.
Er is nog één andere soort Stratoites, Watersla/Mosselplant (Pistia stratiotes). Deze soort is aangeplant of verwilderd en wordt beschouwd als invasieve exoot (de plant verdringt de inheemse flora). De soort is nu nog vrij zeldzaam maar dit kan veranderen. Samen met deze plant zijn dit de enige Stratoites-soorten die in het wild voorkomen in Nederland. Krabbenscheer is een algemene soort maar staat op de Rode lijst te boek als gevoelig. Sinds 1950 is deze plant 50 % tot 75 % achteruitgegaan. Hij bloeit in Mei, Juni en Juli.
Verklaring Nederlandse naam
Het deel krabbe wordt verklaard door de vorm van de bloemsteel. De twee schutblaadjes vormen de schaar van de krab. Het deel scheer is een oud woord voor schaar. Dus de hele naam is eigenliik krabbeschaar
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring.
Namen in andere talen
- Frrysk: Ielstikel
- English: Water soldier
- Français: Aloès d'eau
- Deutsch: Krebsschere
- Espanõl: Pita acuática
- Italiano: Erba coltella dei fossi
- Svenska: Vattenaloe
- Norsk: Vassaloe
- Dansk: Krebseklo
verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Water soldier. Dit betekent "watersoldaat". Deze plant komt alleen in het Water voor. Het woord Soldaat komt van het eerste deel van de wetenschappelijke naam.
Voor de verspreiding van Krabbenscheer in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Aloès d'eau. Dit is de Franse benaming voor de Engelse naam, "watersoldaat".
De Duitse naam is Krebsschere. Dit is de Duitse benaming voor de Nederlandse naam.
De Spaanse naam is Pita acuática. De betekenis hiervan is mij nog onbekend.
De Italiaanse naam is Erba coltella dei fossi . Erba betekent "kruid". Coltella betekent "groot breedbladmes dat wordt gebruikt in de keuken en de slagerij". Dit duidt op de brede getande stengelbladeren. Dei betekent "van". Fossi komt van Fosso dat "sloot" betekent omdat deze plant in het water groeit.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse en Noorse naam zijn bijna gelijk, Vattenaloe/Vassaloe. Dit betekent "water aloé". De bladeren van Krabbescheer zijn opvallend vergelijkbaar met de bladeren van een Aloë vera (Aloe vera). In veel andere talen zie je deze volksnaam ook terugkomen.
Voor de verspreiding van Krabbenscheer in Zweden zie deze kaart.
De Deense naam is Krebseklo. Dit betekent "kreeftenschaar", dus geen "krabbenschaar". Leuk toch?
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, luwe plaatsen in ondiep, stilstaand of langzaam stromend, matig voedselrijk tot voedselrijk, zoet tot soms zwak brak, zwak zuur tot zwak kalkhoudend water met een bodem van laagveen, rivierklei of zand.
Groeiplaats
Water (spoorsloten, plassen, vijvers, luwe zijden van niet te grote plassen, petgaten, brede maar niet te diepe sloten, nieuwe kavelsloten, niet meer gebruikte kanalen, hoogveenwijken en hoogveenpoelen met binnendringend voedselrijk water, oude afgravingen en afgesloten rivierarmen).
Verspreiding
Nederland
Plaatselijk vrij algemeen in laagveengebieden, met name in Fryslân, bij Groningen, in Zuidwest-Drenthe, Noord- en West-Overijssel, Midden- en oostelijk Zuid-Holland, in aangrenzende delen van Noord-Holland en Utrecht, in het Gelderse rivierengebied en in noordelijk Noord-Brabant. Elders zeer zeldzaam of ontbrekend.
Vlaanderen
Zeer zeldzaam, o.a. nog in de Scheldevallei.
Wallonië
Niet in Wallonië.
Wereld
Koel-gematigde streken in West- en Midden-Azië en Europa. Noordelijk van Midden-Engeland door Zuid-Zweden en Finland naar Noord-Rusland en zuidelijk tot in het dal van de Donau tot aan de Zwarte zee. Ook in de Povlakte. Min of meer ingeburgerd in Schotland, Ierland en Frankrijk.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Krabbenscheer
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
