Algemeen
Wat mij persoonlijk opviel is dat Kruipend zenegroen een inheemse plant is. De plant komt hier van origine voor. Terwijl veel mensen, inclusief mijzelf, altijd dacht dat het een ontsnapte tuinplant is. Vroeger stond de plant staat bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen: de rijkdom aan tannines verklaart het gebruik ervan al eeuwenlang. O.a voor intern gebruik (antidiarree, ontstekingsremmend, schimmelwerend) en extern gebruik. Samen met Pyramidezenegroen (Ajuga pyramidalis) is de de enige zenegroen-soort die in Nederland in het wild voor komt. Kruipend zenegroen bloeit in April tot en met Juni
Verklaring Nederlandse naam
Het woord Kruipende is als volgt te verklaren. Bovengronds maakt de plant uitlopers die op de bodem liggen. Hiermee kan de plant zich vegetatief uitbreiden; immers aan de uitlopers kunnen nieuwe planten ontstaan. De bovengrondse uitlopers noemen we Stolonen. Aan die Stolonen ontwikkelen zich nieuwe wortels op de knopen en daaruit ontstaan dan nieuwe jonge planten.
Het woord Zenegroen is een vervorming/verbastering van het Middelnederlandse Sindegroen. Sinde is afgeleid van Sin dat "dagelijks of altijd" betekent. Zenegroen wil dus zeggen “altijd groen”. Het is namelijk een prima, altijd groene, bodembedekker. En daarom ook populair als tuin/cultuur plant.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Krûpend grien
- English: Bugle
- Français: Bugle rampante
- Deutsch: Kriech-Günsel
- Espanõl: Bugula
- Italiano: Bugula
- Svenska: Revsuga
- Norsk: Krypjonsokkoll
- Dansk: Krybende Læbeløs
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Bugle. Het vreemde is dat ik tot nu toe nergens heb kunnen achterhalen waar het woord Bugle vandaan komt.
Voor de verspreiding van Kruipend zenegroen in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Bugle rampante. Dit betekent "kruipende (rampante) Bugle".
De Duitse naam is Kriech-Günsel. Kriech betekend "kruip". Günsel komt uit het oudDuits en is afgeleid van Kunsele (14e eeuw). Later is dit weer overgenomen in het Latijnse Consolidare dat "vastmaken/afdichten' betekent. Dit heeft betrekking tot het feit dat Kruipend zenegroen vroeger veel werd gebruikt bij wondgenezing.
Voor de verspreiding van Kruipend zenegroen in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is bugula
De Italiaanse naam is Bugula
De Zweedse naam is Revsuga. De betekenis hiervan is mij nog onbekend.
Voor de verspreiding van Kruipend zenegroen in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Krypjonsokkoll. Kryp betekent "kruipende". Jonsok is de Noorse variant van Sint-Jan. Kol betekent "plant met de bloemen verzameld in een dichte top". Aangezien Kruipend zenegroen al is uitgebloeid als Sint-jansdag word gevierd, de feestdag voor midzomer 23 juni, oorspronkelijk de wake vóór het kerkelijk feest ter nagedachtenis aan Johannes de Doper op 24 juni ; Sint-Jansdag, is deze naam waarschijnlijk een verzamelnaam om aan te geven dat deze planten eventueel geneeskrachtig zijn. Aangezien ik dit niet zeker weet is de echte betekenis mij onbekend.
De Deense naam is Krybende Læbeløs. Dit betekent "kruipende liploos. Dit omdat bij de bloem de bovenlip nagenoeg ontbreekt.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op matig vochtige tot vrij natte, matig voedselrijke, zwak zure tot kalkhoudende, humeuze, vaak bemeste grond (zand, leem, zavel, lichte klei en löss, soms op zandig veen).
Groeiplaats
Bossen, bosranden, struwelen, lanen, grasland (beekdalgrasland en nat, bemest grasland), zeeduinen (laagblijvend duingrasland), bermen, waterkanten (langs greppels, sloten en afwateringskanaaltjes), kleine dijken, afgravingen (zandgroeven en leemgroeven) en lemige heide.
Verspreiding
Nederland
Vrij algemeen in Zuid-Limburg, in het oosten en midden van het land, in het rivieregebied en in de Hollandse en Zeeuwse duinen en zeldzaam in laagveengebieden. Elders zeer zeldzaam.
Vlaanderen
Algemeen, maar minder algemeen in het westen en noordwesten.
Wallonië
Algemeen.
Wereld
De Kaukasus, Noord-Afrika en Europa, behalve in de meest noordelijke en zuidwestelijkste delen.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Kruipend Zenegroen
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
