Rankende duivenkervel (Fumaria capreolata)

Van de 3 in het wild voorkomende Duivenkervels is dit de zeldzaamste. Er staan maar een paar rode stippen op het Floron verspreidingskaartje. Opvallend genoeg staan er maar 4 vierkantjes. Dus veel waarnemingsgeschiedenis heeft deze plant niet voor 1990. En echt ver terug is er helemaal niks want de plant is ingeburgerd tussen 1950 en 1974. Rankende duivenkervel bloeit in Juni tot en met September.

Er komen minstens 3 soorten Duivenkervel (Fumaria) , en eentje die er wel op lijkt maar het niet is, in het wild voor in Nederland:

• Gele helmbloem (Pseudofumaria lutea) - vrij zeldzaam/verwilderde tuinplant
• Gewone duivenkervel (Fumaria officinalis) - algemeen
• Middelste duivenkervel (Fumaria muralis) - vrij zeldzaam
• Rankende duivenkervel (Fumaria capreolata) - zeldzaam

Het verschil tussen deze 3 soorten word uitgelegd in de tabel van het forum van waarnemingen.nl.

Zoals de naam al aangeeft heeft deze Duivenkervel klimmende stengels om naar het licht te "ranken". Maar het woord Rankende is meer ter onderscheid. Want alle drie de soorten Duivenkervels hebben slappe rankende stengels. 

Als er een plantennaam in mysterie is gehuld dan is het Duivenkervel wel. Zowel de herkomst van het woord Duiven als dat van Kervel is onzeker. Er circuleren diverse verhalen die dan ook weer letterlijk gecopieërd zijn van andere verhalen. Dus de bron is zeer moeilijk te achterhalen. Ten eerste het woord Duif. Er zijn twee verklaringe:

1. Soms lees je dat de bloem iets weg heeft van een duif. Niet zo gek want Fumaria officinalis is nauw verbonden met het geslacht Corydalis (van o.a Holwortel (Corydalis cava). Deze plant ziet er ook zo uit en heeft als bijnaam Vogel/Leeuwerik op een stokje.
2. Het woord Duiven kan ook weer afgeleid zijn van Duivel. Het verhaal gaat dat de rook van deze plant hielp bij o.a duiveluitdrijving. Ook zegt men dat duiven deze plant graag eten.

Het woord Kervel zou zijn omdat de stengelbladeren van Duivenkervel op die van Echte kervel (Anthriscus cerefolium) zouden lijken.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

• English: White Ramping-fumitory
• Français: Fumeterre grimpante
• Deutsch: Ranken-Erdrauch
• Espanõl: Fumaria blanca
• Italiano: Fumaria bianca
• Svenska: Vit jordrök
• Norsk: Kvit jordrøyk
• Dansk: Klatrende Jordrøg

De Engelse naam is White Ramping-fumitory. White betekent natuurlijk "wit". Het is de enige witte Duivenkervel die in het wild voor komt. Ramping betekent "kleurverloop". De bloem is niet totaal wit maar heeft scharlaken rode puntjes aan het uiteinde. Fumitory is de Engelse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam.

Voor de verspreiding van Fumaria officinalis plant in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding van Fumaria muralis in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding vanFumaria capreolata in Engeland zie deze kaart.

Voor de verspreiding vanFumaria purpurea in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Fumeterre grimpante. Fumeterre is de Franse benaming voor het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. Grimprante betekent "klimplant"

De Duitse naam is Ranken-Erdrauch. Dit betekent "rankende aardrook". Voor de uitleg zie de wetenschappelijke naam.

Deen Spaans en Italiaanse naam is nagenoeg gelijk,Fumaria blanca/Fumaria bianca. Dit betekent "witte Fumaria".

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse en Noorse naam is nagenoeg gelijk, Vit jordrök/Kvit jordrøyk. Dit betekent "witte aardrook".

De Deense naam is Klatrende Jordrøg. Dit betekent "klimmmende/rankende aardrook" net als de Duitse naam.

Ecologie

Bodem
Zonnige of licht beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, verstoorde of omgewerkte grond.

Groeiplaats
Moestuinen, akkers, ruderale plaatsen, heggen, struwelen (voedselrijke zomen), bermen (open plekken), ruigten, begraafplaatsen, puinhopen en braakliggende grond.

Verspreiding

Nederland
Zeer zeldzaam in Zuidoost-Groningen, in het rivierengebied en in het oosten.

Vlaanderen
Zeer zeldzaam. Het meest in de Leemstreek.

Wallonië
Zeldzaam in Brabant. Elders zeer zeldzaam.

Wereld
In Zuidwest- en Midden-Europa, oorspronkelijk noordelijk tot in België en Groot-Britannië. Nu plaatselijk ingeburgerd in alle werelddelen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten