Tuinviooltje (Viola × wittrockiana)

De naam zegt het al, deze plant is een ontsnapte Tuinviool. Maar op de site van de Floronverspreidingsatlas staan twee opvallende dingen Namelijk dat In Nederland deze tuinplant vrij zeldzaam is,  maar vrij algemeen in de duinen en binnenduinen van Noord- en Zuid-Holland, Noord-Brabant en het stedelijk gebied. En dat deze tuinplant die men mondiaal kan aantreffen het Driekleurig viooltje heeft als stamouder. Het Tuinviooltje bloeit al in April tot en met Oktober.

Er komen minstens 12 soorten Viooltjes (Viola) in het wild voor in Nederland:

• Akkerviooltje (Viola arvensis) - Algemeen
• Bleeksporig bosviooltje (Viola riviniana) - Algemeen
• Donkersporig bosviooltje (Viola reichenbachiana) - Zeldzaam
• Driekleurig viooltje (Viola tricolor subsp. tricolor) - Algemeen
• Duinviooltje (Viola trocolor curtisii) - Zeldzaam
• Hondsviooltje (Viola canina) - Algemeen
• Maarts viooltje (Viola odorata) - Algemeen
• Melkviooltje (Viola stagnina/persicifolia) - Zeer zeldzaam
• Moerasviooltje (Viola palustris) - Algemeen
• Ruig viooltje (Viola hirta) - Zeldzaam
• Tuinviooltje (Viola × wittrockiana) - Algemeen
• Zandviooltje (Viola rupestris) - Zeldzaam

Hierboven wordt de naam Tuin al uitgelegd.

Viola (Latijn) betekent "violet". Dit natuurlijk vanwege de violet/blauwe kleur van het bloemetje. Alhoewel die mooi violet/blauwe verdwenen is. Alhoewel die mooi violet/blauwe verdwenen is. In veel andere landen heeft het verwilderde tuinviooltje een grote verscheidenheid aan kleuren.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring

• English: Gardenpansy
• Français: Pensée cultivée
• Deutsch: Garten-Stiefmütterchen
• Espanõl: Los pensamientos
• Italiano: Viola di Wittrock
• Svenska: Gams pensé
• Norsk: Hagestemorsblom
• Dansk: Have-Stedmoderblomst

De Engelse naam is Gardenpansy. Garden betekent natuurlijk "tuin". Dit geeft aan dat deze plant een cultuurvariant is. De naam Pansy is afgeleid van het Franse werkwoord Penser (denken). Het betekent "gedachte" en werd ingevoerd in het late Middeleeuwse Engels als een naam voor Viola in het midden van de 15e eeuw, als een bloem die als symbool van herinnering werd beschouwd.

De Franse naam is Pensée cultivée. Deze naam geeft precies aan wat de Engelse naam beschrijft.

De Duitse naam is Garten-Stiefmütterchen. Garten betekent "tuin". Dit geeft weer aan dat deze plant een cultuurvariant is. Stiefmütterchen slaat op de bouw en plaatsing van de vijf bloemblaadjes. De beide naar boven gerichte bloemblaadjes zijn de zitplaats van de stiefmoeder, die zich twee plaatsen toe-eigent, daaronder haar eigen twee kinderen, elk op één bloemblad zittend, terwijl de twee stiefkinderen samen slechts de beschikking hebben over één stoel.

De Spaanse naam is Los pensamientos. Dit betekent "de gedachte". De uitleg staat bij de Engelse naam. Eigenlijk is dit de algemene naam voor een (tuin) viooltje.

De Italiaanse naam is Viola di Wittrock. Dit is de Italiaanse benaming voor de wetenschappelijke naam. 

De Zweedse naam is Gams pensé. Dit is een combinatie van de auteursafkorting van de Oostenrijkse botanicus Helmut Gams en het woord Pensé. Dit woord betekent "gedachte" en word in diverse andere talen gebruikt voor één Viooltje.

De Noorse naam is Hagestemorsblom. Letterlijk vertaald betekent dit "tuin moeders bloem". Hagestemorsblom is een verzamelnaam voor vele tuinvormen van Violaceae , ontstaan ​​door kruising van Viola tricolor met andere Viola soorten.

De Deense naam is Have-Stedmoderblomst. Dit betekent "tuin-stiefmoederbloem".

Deze tuinplant die men mondiaal kan aantreffen heeft Driekleurig viooltje als stamouder. De 'ontsnapte' tuinviolen staan op open en zonnige, droge tot vrij vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, kalkarme tot neutrale bodems bestaande uit zand, lemig of een andere grondsoort. Ze is te vinden in bermen, op braakliggende grond, spoorwegterreinen, plantsoenen en vooral in de buurt van huizen in het stedelijke gebied. In Nederland is de tuinplant vrij zeldzaam, maar vrij algemeen in de duinen en binnenduinen van Noord- en Zuid-Holland, Noord-Brabant en het stedelijk gebied. Het taxon is te onderscheiden door de grotere bloemen die of geheel diep roodpaars zijn of waarvan de twee bovenste kroonbladen deze kleur vertonen, de zijdelingse kroonbladen zijn aan de buitenzijde eveneens diep roodpaars maar de binnenzijde is wit met een weinig geel.

CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten