Waterpeper (Persicaria hydropiper)

Waarschijnlijk is dit één van de eerste planten in je leven die iemand (een een excursie-gids bijv.) je laat proeven. Dit vanwege de opvallend scherpe smaak. Verder is proeven binnen de plantenwereld niet zo'n goed idee. Veel planten zijn niet lekker en kunnen serieus klachten opleveren. Voor de liefhebbers Tadeonal is de stof die verantwoordelijk is voor de scherpe smaak. Waterpeper lijkt op veel andere Duizendknoop-soorten. Bijna al deze planten in de lijst hieronder zijn algemeen dus een goede flora is handig!

Oorspronkelijk werd het geslacht Polygonum veel ruimer opgevat dan tegenwoordig. Dit geslacht is opgesplitst in Duizendknoop (Persicaria), Kielduizendknoop (Fallopia) en Varkensgras (Polygonum). Om een beter inzicht te krijgen in deze familie staat op het YouTube-kanaal van Floron een uitgebreide video. Het eerste gedeelte gaat over het Zuring-geslacht (Rumex) maar vanaf 42:36 word het Duizendknoop-geslacht behandeld.

Als aanvulling op deze zeer verhelderende video staan er in deze tabel van het forum van waarnemingen.nl ook enkele verschillen/overeenkomsten tussen verschillende soorten Duizendknoop.

Waterpeper bloeit met weinig opvallende bloemen, vanaf Juli tot en met de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen minstens 8 soorten Duizendknoop (Persicaria) in het wild voor in Nederland:

• Adderwortel (Persicaria bistorta) - Algemeen
• Beklierde duizendknoop (Persicaria lapathifolia) - Algemeen
• Kogelduizendknoop (Persicaria capitata) - Zeldzaam/Ingeburgerd sinds 2000
• Kleine duizendknoop (Persicaria minor) - Algemeen
• Perzikkruid (Persicaria maculosa) - Algemeen 
• Veenwortel (Persicaria amphibia) - Algemeen
• Waterpeper (Persicaria hydropiper) - Algemeen
• Zachte duizendknoop (Persicaria mitis) - Algemeen

Deze plant groeit het liefst bij of in het water.

Deze plant heeft iets heel bijzonders in zich. Vrijwel alle delen van de plant veroorzaken bij proeven een brandende smaak. Dat is zelfs zo sterk, dat hij gedroogd en vermalen als peper bij het eten kan dienen. In oude tijden gebruikten de mensen de zaden al om hun maaltijden te kruiden.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Frysk: Bitterblêd
• English: Water-pepper
• Français: Poivre d'eau
• Deutsch: Wasserpfeffer
• Espanõl: Pimienta de agua
• Italiano: Poligono pepe d'acqua
• Svenska: Bitterpilört
• Norsk: Vasspepar
• Dansk: Bidende Pileurt

De Engelse naam is Water-pepper. Dit is de Engelse vertaling van de volledige Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Waterpeper in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Poivre d'eau. Dit betekent "peper van het water".

De Duitse naam is Wasserpfeffer. Dit is de Duitse vertaling van ook weer de Nederlandse naam.

De Spaanse naam is Pimienta de agua. Dit betekent "peper van het water, dus ook hetzelfde als de Nederlandse naam.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Persicaria pepe d'acqua. Dit is de Italiaanse benaming voor de wetenschappelijke naam. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Bitterpilört. Dit betekent "bitter/scherp pijlkruid". Bitter betekent "bitter/scherp". Dat Pijl (en het Deense Pil) moet je niet al te letterlijk nemen. Met pijl wordt hier waarschijnlijk het smalle stengelblad bedoeld. Ört/eurt/urt is de Scandinavische term voor "kruid". De Deense naam voor Pijlkruid (Sagittaria sagittifolia) is Pilblad. Hier staat Pil wel voor een echt pijlvormig blad. De laatst genoemde plant is trouwens absoluut geen familie van Perzikkruid.

Voor de verspreiding van Waterpeper in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Vasspepar. Dit betekent weer "waterpeper".

De Deense naam is Bidende Pileurt. Deze naam is nagenoeg hetzelfde als de Zweedse naam, "bijtende pijlkruid".

Ecologie

Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde, open plaatsen (pionier) op natte, voedselrijke, met name stikstofrijke, humeuze, vaak kalkarme grond (de meeste grondsoorten, maar minder op zware grond).

Groeiplaats
Waterkanten (langs weilandsloten, vijvers, rivierarmen, droogvallende greppels en sloten en op slootbagger), bossen (moerasbossen, langs drassige bospaden, elzenbroekbos en wilgenvloedbos), grienden, grasland, in de lente droogvalende laagten, laagten in uiterwaarden en akkers (verslempte plaatsen).

Verspreiding

Nederland
Algemeen, maar zeldzaam in Zeeland, Flevoland, het noordelijk zeekleigebied en op de Waddeneilanden.

Vlaanderen
Algemeen, maar zeldzaam in het kustgebied.

Wallonië
Algemeen, maar zeldzamer in de Kalkstreek en Lotharingen.

Wereld
Gematigde streken op het noordelijk halfrond en in Zuidoost-Azië. Ingeburgerd in Australië en Nieuw-Zeeland.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten