Witte dovenetel

Algemeen

Witte dovenetel is een echte bijenplant. De plant bevat zoveel honing dat kinderen de bloemen uitknijpen zodat ze iets wat honing proeven. Bij het aanvliegen van de bloem worden insecten door een hefboommechanisme aan de meeldraden met stuifmeel overdekt, zodat ze bij de volgende bloem die ze bezoeken de bestuiving kunnen verzorgen. Dit principe werkt bij bijna elk lid van de de lipbloemenfamilie (Labiatae of Lamiaceae; beide namen zijn toegestaan) waar deze plant onderdeel van is. Witte dovenetel bloeit al in April tot en met de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen in Nederland minstens 7 Dovenetel (Lamium) soorten in het wild voor:

  • Brede dovenetel (Lamium confertum)  - zeldzaam
  • Hoenderbeet (Lamium amplexicaule) - algemeen
  • Ingesneden dovenetel (Lamium hybridum) - algemeen
  • Gestreepte dovenetel (Lamium maculatum 'Variegatum' ) - algemeen/verwilderde tuinplant
  • Gevlekte dovenetel (Lamium maculatum) - algemeen/ingezaaid
  • Paarse dovenetel (Lamium purpureum) - algemeen
  • Witte dovenetel (Lamium album) - algemeen

Verklaring Nederlandse naam

Wit gewoon simpel omdat de bloemen van deze dovenetel wit zijn i.t.s. tot de Paarse dovenetel (Lamium purpureum).

De bladeren van deze plant lijken op die van de brandnetel maar zijn "doof", hetgeen wil zeggen, niet bezet met brandharen.

Meer

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

Namen in andere talen

  • Frysk: Sûchnettel
  • English: White Dead-nettle
  • Français: Ortie blanche
  • Deutsch: Weiße Taubnessel
  • Espanõl: Ortiga blanca
  • Italiano: Falsa ortica bianca 
  • Svenska: Vitplister
  • Norsk: Dauvnesle
  • Dansk: Døvnælde

verklaring Buitenlandse namen

De Engelse naam is White Dead-nettle. Dit betekent "witte dovenetel". Een brandnetel is meestal een plant met groene "bloemen" (er zijn bij echte Brandnetels geen bloemen) . Ter onderscheid heeft deze (nep)brandnetel, de Witte dovenetel is absoluut geen familie, dus witte bloemen.

Voor de verspreiding van Witte dovenetel in Engeland zie deze kaart

De Franse naam is Ortie blanche. Dit is een combinatie van het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam van De Grote/Kleine brandnetel en het Franse woord Blanc dat "wit" betekent.

De Duitse naam is Weiße Taubnessel. Dit betekent ook "witte dovenetel", net zoals de Nederlandse naam.

De Spaanse naam is Ortiga blanca. Ortiga is het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam van een Brandnetelsoort (bijv. Urtica dioica (Grote brandnetel)). De witte dovenetel lijkt erg veel op deze plant, hij groeit er ook vaak tussen,  alleen heeft deze plant ook witte (=blanca) bloemen.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Falsa-Ortica bianca. Dit betekent "valse witte ortica". Van alle buitenlandse namen is deze het meest treffende. Het is geen Urtica (Brandnetel) maar lijkt er wel op en de plant heeft witte bloemen.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Vitplister. Dit betekent "witte plister". Plister is de algemene Zweedse naam voor "netel".

Voor de verspreiding van Witte dovenetel in Zweden zie deze kaart.

De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Dauvnesle/Døvnælde. Dit betekent "dovenetel".

Ecologie & Verspreiding

Ecologie

Bodem
Zonnige tot vaak licht beschaduwde, vaak iets open plaatsen op vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, vaak omgewerkte grond (allerlei grondsoorten).

Groeiplaats
Bermen (ruige plaatsen en langs paden), dijken, grasland (sterk bemest weiland), bossen, bosranden, heggen, struwelen (voedselrijke zomen), boomgaarden, langs muren, braakliggende grond, ruige plantsoenen en ruderale plaatsen (o.a. bij mesthopen).

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen.

Vlaanderen
Zeer algemeen, maar iets minder algemeen in de Kempen.

Wallonië
Zeer algemeen, maar iets minder algemeen in de Hoge Ardennen.

Wereld
Gematigde streken in Europa en Azië. Ingevoerd in Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Verspreiding Witte dovenetel

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten

Foto's