Algemeen
Zegekruid is een relatief jonge plant. Hij is pas sinds 1975 en 1990 ingeburgerd. Alhoewel de plant al terug te vinden is in de Flora Batava in1865. Van origine is het een attractieve tuinplant vanwege de opvallend grote blauwe bloemen en mooie vruchten. Misschien kent iedereen een bekender familielid die er veel op lijkt, behalve de kleur dan, de Lampionplant (Physalis). Zegekruid zie je ook soms terug in bloemontwerpen/stukken. De plant maakt onderdeel van de nachtschade familie (Solanacae) en is giftig. Dit is omstreden. Sommige zeggen sterk giftig sommige zeggen zwak. Zegekruid bloeit in Juli tot en met Oktober.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Verklaring Nederlandse naam
De Nederlandse naam is afkomstig van het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam, namenlijk Nicandra. Deze naam is samen gesteld uit het Griekse woord Nike dat "overwinning" betekent en het woord Andros dat "man" betekend. Dus totaal "man van zege". Het woord Man is voor het gemak weggehaald en het is dus Zegekruid geworden.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring
Namen in andere talen
- Frysk: Swarte lampionplant
- English: Apple-of-Peru
- Français: Nicandre faux-coqueret, Poc-poc bleu, Pomme du Perou
- Deutsch: Giftbeere
- Espanõl: ?
- Italiano: Nicandra
- Svenska: Ballongblomma
- Norsk: Giftbær
- Dansk: Kantbæger
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Apple-of-Peru. Dit betekent natuurlijk "appel van Peru". Die appel is fictief. Het gaat hier om het opvallende iets wat ronde vrucht vrucht omhulsel of de daadwerkelijke vrucht. Zegekruid is inheems in Zuid-Amerika en waarschijnlijk ook in Peru dus.
Voor de verspreiding van deze in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Nicandre faux-coqueret, Poc-poc bleu, Pomme du Perou. Bij wijze van uitzondering 3 namen die ik opvallend vond. Nicandre faux-coqueret is een verwijzing naar De Peruaanse haan ( Physalis peruviana). Het betekent letterlijk "Nicandra valse coqueret (die Peruaanse haan dus)". Dit alles dus omdat de bessen van Nicandra niet eetbaar zijn, het bevat het giftige solanine, en die van de Peruaanse haan wel.
De naam Poc-poc blue is mij nog onbekend.
Pomme du Perou betekent weer "appel van Peru' net als bij de Engelse naam.
De Duitse naam is Giftbeere. Dit betekent "gifbes". Een verwijzing naar de giftigheid van de vruchten van deze plant
Voor de verspreiding van deze in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is mij nog onbekend.
De Italiaanse naam is Nicandra. Zegekruid word in Italië nauwelijks waargenomen dus is het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam aangehouden.
De Zweedse naam is Ballongblomma. Dit betekent "ballonbloem". Een leuke verwijzing naar het opvallende vruchtomhulsel.
Voor de verspreiding van deze in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Giftbær. Dit betekend "gifbes' net zoals de Duitse naam.
De Deense naam is Kantbæger. Dit betekent "randbeker". Een mooiere omschrijving kan je niet hebben. De vruchtbeker die ontstaat na de bloei bestaat uit brede randen die samen een omhulsel vormen (zie foto's)
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige, open plaatsen op voedselrijke, vrij droge, omgewerkte grond.
Groeiplaats
Moestuinen, akkers (aardappelakkers), ruigten, ruderale plaatsen, bermen (omgewerkte plaatsen) en braakliggende grond.
Verspreiding
Nederland
Vrij algemeen. Ingeburgerd tussen 1900 en 1924.
Vlaanderen
Zeldzaam. Waarschijnlijk alleen adventief.
Wallonië
Zeldzaam. Waarschijnlijk alleen adventief.
Wereld
Oorspronkelijk uit Zuid-Amerika (Peru). In Europa lokaal ingeburgerd (o.a. in Duitsland en Frankrijk). Ook in Midden-en Noord-Amerika, in het oosten van Afrika en Australië.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Zegekruid
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten