Algemeen
Doordat de plant geen chlorofyl heeft, is hij voor zijn voedingsstoffen geheel afhankelijk van andere planten. De zaden zenden bij het ontkiemen een wortelachtige uitloper de grond in totdat deze contact maakt met de wortel van de gastheer. Het gaat hier om specifieke bomen, Kastanjebomen , Essen , Wilgen , Populieren , Hazelaar en Elzen. Wanneer hij zich hieraan vastmaakt, berooft hij de gastheer van water en voedingsstoffen. Het ontkiemen van de zaden wordt op gang gebracht door stoffen die de wortel van de gastheer in de grond verspreidt: ontbreken deze, dan kan het zaad verscheidene jaren haar kiemkracht behouden. De Paarse schubwortel is best wel zeldzaam. Hij komt in het wild voornamelijk voor in Noord- en Zuid-Holland. Samen met de zeer zeldzame Bleke schubwortel (Lathraea squamaria) zijn dit de enige Schubwortel (Lathrea) soorten die in het wild voorkomen in Nederland. Paarse schubwortel bloeit in Maart, April en Mei.
Verklaring Nederlandse naam
De naam paars spreekt voor zich. Er bestaat ook een Bleke schubwortel.
De bloembladen lijken op schubben en parasiteren op wortels van bomen.
Meer
Zie ook de wetenschappelijke verklaring.
Namen in andere talen
- English: Purple Toothwort
- Français: Lathrée clandestine
- Deutsch: Purpurschuppenwurz
- Espanõl: Hierba de sotierra
- Italiano: Latrea clandestina
- Svenska: Vätteros (Lathraea squamaria)
- Norsk: ?
- Dansk: ?
verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Purple Toothwort. Dit betekent "paars tandkruid". Het woord Paars spreekt voor zich, de kleur. Er bestaat ook nog een Common toothwort/Bleke schubwortel (Lathraea squamaria) Alle schubwortels heten in Engeland Toothwort heten zo vanwege de gelijkenis met een rij tanden. Wort wordt over het algemeen in het Engels gebruikt voor een plant die geneeskrachtige werkingen heeft of waardevol is als voedsel. Alhoewel dit voor deze plant niet op gaat. Dus het woord Wort betekent hier "kruid".
Voor de verspreiding van de Paarse schubwortel/Prachtschubwortel in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Lathrée clandestine. Dit is de Franse benaming voor de wetenschappelijke naam.
De Duitse naam is Purpurschuppenwurz. Dit is de Duitse benaming voor de Nederlandse naam.
De Spaanse naam is Hierba de sotierra. Hierba betekent "kruid" en De sotierra betekent "ondergronds. Dus Ondergronds kruid, precies wat het is! Deze plant heeft geen bovengrondse stengel, kroonbladen etc.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Latrea clandestina. Dit is de Italiaanse benaming voor de wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
In Zweden komt alleen Vätteros (Lathraea squamaria) voor. Dus hetzelfde geslacht maar een andere soort.
Voor de verspreiding van Bleke schubwortel (Bremraapfamilie) in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is mij onbekend. De Paarse schubwortel komt ook niet voor in Noorwegen.
De Deense naam is onbekend. De Paarse schubwortel komt ook niet voor in Denemarken.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Beschaduwde plaatsen op vochtige tot vrij natte, voedselrijke, meestal neutrale grond. Prachtschubwortel parasiteert op de wortels van loofbomen en struiken, vooral op populieren, grauwe abeel en wilgen, maar ook wel op es, zomereik, els, gladde iep, zachte berk, zoete kers, hazelaar, gewone esdoorn, vlier, beuk en meidoorn.
Groeiplaats
Bossen (loofbossen, rivierbegeleidende elzen- en populierenbossen), heggen, struwelen en hakhout.
Verspreiding
Nederland
Zeer zeldzaam ingeburgerd.
Vlaanderen
Plaatselijk vrij algemeen in de Vlaamse Ardennen. Voor het eerst gevonden in 1804.
Wallonië
Zeer zeldzaam in Pays des Collines (aansluitend bij het Vlaamse areaal).
Wereld
In Zuidwest-Europa (Noord-Spanje, Zuid-, West- en Midden-Frankrijk en op enkele plaatsen elders in Spanje, Italië en Wallonië). Ingeburgerd in Groot-Brittanië.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Paarse schubwortel/Prachtschubwortel
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
