Slipbladige ooievaarsbek (Geranium dissectum)

Om al die Geranium-soorten te kunnen onderscheiden van elkaar staat op het forum van waarnemingen.nl een mooie foto van het type beharing op de bladsteel (dus niet de stengel of bloemsteel!) van 5 soorten naast elkaar.

Op de website van floravannderland staat dit duidelijke verhaal hoe nu eigenlijk de zaadverspreiding van een Ooievaars- en Reigersbeksoort gaat: Het mechanisme van zaadverspreiding bij deze Geranium-soorten is zeer opmerkelijk. Er ontstaat na bestuiving en bevruchting boven het vruchtbare bolvormige deel van het vruchtbeginsel een lang uitgegroeide snavel met een centrale spil, die nog verlengd is met de stijl met de vijfstempels. Wanneer nu de vrucht na rijping uitdroogt scheuren de repen (ook wel naalden genoemd) van de snavel met een deelvrucht los van de centrale middenzuil. Deze vruchten worden door de kracht van dat proces losgerukt en ze springen los en worden op die manier door de lucht verspreid. Het zaad in de dopvrucht is glad.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen in Nederland minstens 15 soorten geranium-soorten voor, want in deze familie vallen de ooievaarsbekken:

• Beemdmooievaarsbek (Geranium pratense) - vrij zeldzaam maar vaak ingezaaid
• Bermooievaarsbek (Geranium pyrenaicum) - algemeen
• Bloedooievaarsbek (Geranium sanguineum) - algemeen maar verwilderde tuinplant
• Bosooievaarsbek (Geranium sylvaticum) - zeldzaam
• Donkere ooievaarsbek (Geranium phaeum) - vrij zeldzaam maar vaak ingezaaid
• Fijne ooievaarsbek (Geranium columbinum)  - zeldzaam
• Glanzige ooievaarsbek (Geranium lucidum) - algemeen
• Kleine ooievaarsbek  (Geranium pusillum) - algemeen
• Klein Robertskruid (Geranium purpureum) - zeldzaam
• Ronde ooievaarsbek (Geranium pusillum) - zeldzaam
• Robertskruid (Geranium robertianum) - algemeen
• Rotsooievaarsbek (Geranium macrorrhizum) - algemeen maar verwilderde tuinplant
• Roze ooievaarsbek (Geranium endressii) - algemeen maar verwilderde tuinplant
• Slipbladige ooievaarsbek (Geranium dissectum) - algemeen
• Zachte ooievaarsbek (Geranium molle) - algemeen

De enige van de familie van de ooievaarsbekken die diep ingesneden bladeren heeft is de slipbladige ooievaarsbek. De bladeren hebben dus zogenaamde lange slippen.

Ooievaarsbek komt door de vorm van de vrucht die lijkt op de snavel van een Ooievaar. Eigenlijk van een Kraan vogel volgens de wetenschappelijke verklaring. Maar aangezien deze vogel niet vaak voorkomt in Nederland is de Ooievaar met een "kraanhals" een waardige opvolger.

Zie ook de wetenschappelijke verklaring.

• Smelle earrebarrebek
• English: Cut-leaved Crane's-bill
• Français: Géranium découpé
• Deutsch: Schlitzblättriger Storchschnabel
• Espanõl: ?
• Italiano: Geranio sbrandellato
• Svenska: Fliknäva
• Norsk: Åkerstorkenebb
• Dansk: Kløftet Storkenæb

De Engelse naam is Cut-leaved Crane's-bill. Het is de Engelse vertaling voor de Nederlandse naam . Deze Ooievaarsbek heeft als enige diep ingesneden bladeren.

Voor de verspreiding van Slipbladige ooievaarsbek in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Géranium découpé. Dit is de Franse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam

De Duitse naam is Schlitzblättriger Storchschnabel. Dit betekent "spleet/sleuf bladerige ooievaarsbek".

De Spaanse naam is mij onbekend. Er zijn zoveel varianten dat ik de meest gebruikte naam niet ken.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Geranio sbrandellato. Dit betekent letterlijk "gescheurde geranium".

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Fliknäva. Dit betekent letterlijk "slipsnavel".

Voor de verspreiding van Slipbladige ooievaarsbek in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Åkerstorkenebb. Dit betekent "akkerooievaarsbek".

De Deense naam is Kløftet Storkenæb. Dit betekent "gekloofde ooievaarsbek".

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op vochtige, voedselrijke, kalkrijke en meestal kleiige grond (klei, leem en löss).

Groeiplaats
Omgewerkte grond, heggen, akkers (akkers en akkerranden), tuinen, braakliggende grond, plantsoenen, dijken, bermen, grasland (weiland) en waterkanten (slootkanten).

Verspreiding

Nederland
Algemeen in kleigebieden en in zuidelijk Nederland en vrij zeldzaam in het oosten en midden van het land.

Vlaanderen
Algemeen, maar zeldzaam in de Kempen.

Wallonië
Algemeen, maar zeldzaam in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Europa, behalve in het noordoosten, Noord-Afrika en Zuidwest-Azië. Nu ook in andere werelddelen.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten