Veronica agrestis (Akkerereprijs)

Deze Ereprijs komt bijna overal voor. Hij bloeit al vroeg (April) tot in de herfst.

Dit geslacht komt vaak voor, er komen minstens 21 soorten Ereprijs (Veronica) in het wild voor in Nederland:

• Aarereprijs (Veronica spicata) - Zeldzaam
• Akkerereprijs (Veronica agrestis) - Algemeen
• Beekpunge (Veronica beccabunga) - Algemeen
• Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica) - Algemeen
• Bosereprijs (Veronica montana) - Vrij zeldzaam
• Bosklimopereprijs (Veronica hederifolia subsp. lucorum) - Vrij zeldzaam
• Brede ereprijs (Veronica austriaca) - Vrij zeldzaam
• Doffe ereprijs (Veronica opaca) - Zeldzaam
• Draadereprijs (Veronica filiformis) - Algemeen
• Gewone ereprijs (Veronica chamaedrys) - Algemeen
• Gladde ereprijs (Veronica polita) - Vrij zeldzaam
• Grote ereprijs (Veronica persica) - Algemeen
• Handjesereprijs (Veronica triphyllos) - Zeer zeldzaam 
• Klimopereprijs (Veronica hederifolia) - Algemeen
• Lange ereprijs (Veronica longifolia) - Vrij zeldzaam
• Mannetjesereprijs (Veronica officinalis) - Algemeen
• Rode waterereprijs (Veronica catenata) - Algemeen
• Vreemde ereprijs (Veronica peregrina) - Algemeen
• Schildereprijs (Veronica scutellata) - Algemeen
• Tijmereprijs (Veronica serpyllifolia) - Algemeen
• Veldereprijs (Veronica arvensis) - Algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Veronica agrestis L.

De naam Veronica is afgeleid van de Heilige Veronica, die met een doek het gelaat van de lijdende Christus bette, op de doek zouden de gelaatstrekken van Jezus zijn achtergebleven, met een beetje (veel) verbeeldingskracht kan men in de bloem van een aantal Veronica soorten een menselijk gezicht onderscheiden.

Agrestis komt van Ager (Latijn) dat "akker/boerrij" betekent. Agrestis betekent dus zoiets als landelijk. Dus deze plant komt overal in het open veld/akker voor. Veel planten hebben bij het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam de woorden Arvense/Arvensis of Campestre/Campestris of Pratense/Pratensis gekregen. Al deze soorten kunnen dan overal voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant meestal geen specifieke bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient ook vaak ter onderscheid van andere soorten. Arvense/Arvensis komt van Arvum en is Latijn en betekent "grond/akker". Campestre/Campestris is Latijn en betekent "(open) veld". Pratense/Pratensis is Latijn en betekent "van de weide". Agrestis is dus een niet zo vaak voorkomende variant op dit verhaal.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanist die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. Veronica agrestis werd door hem in 1753 voor het eerst beschreven in zijn publicatie Species Plantarum.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• English: Green Field-speedwell
• Français: Véronique des campagnes
• Deutsch: Ackerehrenpreis
• Espanõl: Veronica agreste
• Italiano: Veronica agreste
• Svenska: Åkerveronika/Åkerärenpris
• Norsk: Åkerveronika
• Dansk: Flerfarvet, Erenpris

De Engelse naam is Green Field-speedwell. Green betekent uiteraard "groen". Speedwell is een algemene term die wordt gebruikt voor elke plant uit het geslacht Veronica. Field Speedwell is te vertalen met Veld Groeit best wel snel. In tegenstelling tot de Deense naam die Akkerereprijs "veelkleurig" vinden noemen ze Akkerereprijs in Engeland juist "groen".

Voor de verspreiding van Veronica agrestis in Engeland zie deze kaart

De Franse naam is Véronique des campagnes. Véronique betekent Veronica, de wetenschappelijke naam voor Ereprijs. Des campagnes betekent "veld", dus algemeen voorkomend in het "platte" land. Maar de neiging om dit te vertalen  als Veldereprijs (Veronica arvensis) is verkeerd want dit is een hele andere plant.

De Duitse is  Ackerehrenpreis. Dit is de Duitse vertaling van de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van Veronica agrestis in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Verónica de campo wat het zelfde is als de Franse naam.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Veronica agreste. Dit is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam. Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. De hier genoemde naam kan ook nog varianten hebben.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse en Noorse naam is Åkerveronika/Åkerärenpris. Dit zijn weer variaties op de Nederlandse naam.

Voor de verspreiding van deze Veronica agrestis in Zweden zie deze kaart

De Deense namen zijn Flerfarvet wat "veelkleurig" betekent en Erenpris. Deze Ereprijs wordt kennelijk gezien als een veelkleurige plant.

Akkerereprijs staat, vaak als pionier op open, zonnige en warme, droge tot vochtige, voedselrijke tot zeer voedselrijke, stikstofarme en vaak zwak zure, basenrijke en meestal kalkarme, vrij zware grond bestaande uit humeus, grof zand, klei, löss en grind. De eenjarige plant groeit in akkers (vooral in hakvruchtakkers), in tuinen en moestuinen (vooral die op klei), op begraafplaatsen die vooral op zand en grind zijn gelegen, op braakliggende grond, onder heggen en tussen straatstenen. Oorspronkelijk stamt ze uit Europa en heeft zich van daaruit verspreid naar onder andere Noord-Afrika, Noord-Amerika en Nieuw-Zeeland. De soort is in Nederland plaatselijk vrij algemeen, maar komt wat minder voor in de pleistocene streken. Ze is licht achteruit gegaan, de reden hiervan is onduidelijk. Ze wordt wel verward met Gladde en Doffe ereprijs. Bestuiving geschiedt door insecten of ze bestuift zichzelf, de zaden worden verspreid door water, wind en mieren.

CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Een hééél uitgebreid verhaal over de verklaring voor het woord Veronica

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten