Algemeen
Van de anemonen is dit de enige met een gele kleur. Dus aan de hand van bladvorm en bloemkleur is de juiste keuze al snel gemaakt qua determinatie. In het wild komt de Gele anemoon niet veel voor. Op een paar plaatsen in Nederland met een concentratie in zuid-Limburg (door de kalkrijke bodem). Hij is dan ook zeldzaam. Aangezien het een echte Stinzenplant is kom je hem eerder tegen in een heemtuin e.d. Gele anemoon bloeit dan ook in Maart, April en Mei.
Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.
Er komen in Nederland minstens 4 soorten Anemoon (Anemone) voor:
- Blauwe anemoon (Anemone apennina) - zeldzaam
- Bosanemoon (Anemone nemorosa) - algemeen
- Gele anemoon (Anemone ranunculoides) - zeldzaam
- Oosterse anemoon (Anemone blanda) - algemeen/verwilderde tuinplant
Verklaring Wetenschappelijke naam
De officiële wetenschappelijke naam is Anemone ranunculoides L.
Anemos (Grieks) betekend "wind". De bloemen van deze plant gaan niet/wel open of vallen er af bij koude wind. R. Dodeneaus (R. Dodoens) verhaalt in zijn Herbarius oft Cruydt-boek van 1644: "Dese cruyden, soowel de tamme als de wilde anemonen hebben hun naem in't Grieks anemone, dat is windt, gekregen, omdat de bloeme nimmermeer opngaet dan als de wind waeyt soo Plinius gettuyght; daarom worden ze ook door sommighe herba venti (Windbloem) ghenoemt.
Ranuncloides komt van Ranunculaceae (Latijn) en betekent "ranonkels (boterbloemen)" want de bloemen van de plant lijken op die van de Ranonkels. Het is absoluut niet hetzelfde geslacht..
Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Anemone ranunculoides voor het eerst in de publicatie Species Plantarum.
Meer
Zie ook de Nederlandse verklaring.
Namen in andere talen
- English: Yellow Anemone, Buttercup anemone
- Français: Anémone jaune
- Deutsch: Gelbes Windröschen
- Espanõl:
- Italiano: Anemone ranuncoloide
- Svenska: Gulsippa
- Norsk: Gulsymre
- Dansk: Gul Anemone
Verklaring Buitenlandse namen
Er zijn twee Engelse namen:
- Yellow Anemone: Dit betekent "gele anemoon", net zoals de Nederlandse naam.
- Buttercup anemone: Dit betekent "boterbloem anemoon". Deze naam verwijst naar het feit dat Gele anemoon familie is van de Ranonkelfamilie =boterbloemfamilie (Ranunculaceae).
Voor de verspreiding van Gele anemoon in Engeland zie deze kaart.
De Franse naam is Anémone jaune. Dit is de Franse benaming voor Gele anemoon, de Nederlandse naam.
De Duitse naam is Gelbes Windröschen. Dit betekent "geel windroosje". Deze naam wordt volledig uitgelegd bij de Nederlandse verklaring.
Voor de verspreiding van Gele anemoon in Duitsland zie deze kaart.
De Spaanse naam is Anémona amarilla. Dit is de Spaanse benaming voor de Nederlandse naam.
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Anemone ranuncoloide. Dit is de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse naam is Gulsippa. Dit woord bestaat uit twee delen. Gul betekent "geel" en Sippa wordt via verschillende talen teruggeleid tot "anemoon".
Voor de verspreiding van Gele anemoon in Zweden zie deze kaart.
De Noorse naam is Gulsymre: Dit betekent "gele anemoon".
De Deense naam is Gul Anemone. Dit is gewoon de Deense benaming voor Gele Anemoon, de Nederlandse naam.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Beschaduwde plaatsen op vochtige, matig voedselarme tot matig voedselrijke, maar wel stikstofrijke, humeuze, kalkrijke, vaak kleiige grond.
Groeiplaats
Bossen (loofbossen, beekbegeleidende bossen en parkbossen), hakhout, struwelen, heggen, grubben, beschaduwde dijken, bij bronnen, parken (oude tuinen), begraafplaatsen en grazige bermen.
Verspreiding
Nederland
Zeldzaam in Zuid-Limburg. Als stinsenplant in de Zuid-Hollandse duinen, het Midden-Nederlandse rivierengebied, Groningen en Fryslân.
Vlaanderen
Zeer zeldzaam bij Halle, in de Voerstreek en in Limburgs-Haspengouw.
Wallonië
Vrij zeldzaam tot zeldzaam ten zuiden van de Amber en de Maas en zeldzaam in Brabant.
Wereld
West-Azië en Europa, van Zuid-Frankrijk en Scandinavië tot in de Kaukasus en West-Siberië. Westelijk tot in België en Nederland.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Anemone ranunculoides
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
