Algemeen
Hertsmunt Het een redelijk zeldzame plant met een zeer opvallende naam. De geur van deze munt-soort is sterker dan gemiddeld. Deze plant is al eeuwen bekend als tuinplant. Capitulare de villis vel curtis imperii (of imperialibus ) is een wetgevingshandeling ( capitular) daterend uit de late 8e of vroege 9e eeuw . Hierin noemt Karel de Grote o.a. een verplichte lijst met planten en bomen die in de koninklijke tuinen moesten worden aangeplant. Hertsmunt kwam ook voor op deze lijst. In de omgeving van de grote rivieren maak je de meeste kans om deze plant te zien want het is een echte oeverplant. Muntsoorten zijn vaak lastig uit elkaar te houden. Deze tabel van het forum van waarneming.nl laat verschillen zien tussen Water-, Krans- en Akkermunt en Polei. Voor mensen die nog een stapje verder willen gaan is er deze determinatiesleutel op waarnemingen.nl. Aarmunt bloeit in Juli tot en met September. Hertsmunt bloeit in Juli tot en met September.
Er komen minstens 6 soorten Munt (Mentha) in het wild voor in Nederland:
Verklaring wetenschappelijke naam
De officiële wetenschappelijke naam is Mentha longifolia (L.) L. of Mentha longifolia (L.) Huds
Er zijn twee verklaringen voor het woord Mentha:
De naam Mentha komt uit een sage van Ovidius. De sage luidt dat de dochter van de watergod Cocytus, Menthe (of Minthe) geheten, door Hades, god van de onderwereld, bemind werd. Door de jaloerse echtgenote (Persephone) van Hades werd zij in een plant veranderd.
De naam Mentha komt van Minthos (Grieks) en betekent "iets riekend", wat natuurlijk duidt op de geur van deze plant.
Longi is Latijn en betekent "lang/groot". Folia komt van Follum (Latijn) en betekent "blad". Beide namen doelen op de stengelbladeren van de plant.
Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit (L.) L. Dit staat beide voor Carl Linnaeus. Hij beschreef Mentha longifolia twee keer, een keer in 1753 in de publicatie Species Plantarum (voor het eerst) en de tweede keer in 1759.
In Linnaeus' Flora monspeliensis (1756) wordt elke naam vergezeld door een cijfer, bijvoorbeeld "Mentha longifolia 771"; in 1756 was niet bekend dat dergelijke cijfers naar een effectief gepubliceerde beschrijving verwezen; daarom werd "Mentha longifolia" niet geldig gepubliceerd. Toen het werk uit 1756 werd herdrukt in Linnaeus' deel 4 van de Amoenitates academicae (1759), werd een uitleg toegevoegd waarin stond dat de nummers verwezen naar eerdere beschrijvingen die waren gepubliceerd in Magnol's Botanicon monspeliense (1688, heruitgave 2). Hoewel een verwijzing naar het basioniem M. spicata var. longifolia L. ontbreekt, kan men ICN Art. 41.4 toepassen en M. longifolia (L.) L. accepteren als geldig gepubliceerd. Sommige werken (bijvoorbeeld Linnean Typification Project) beschouwen de naam M. longifolia als een typefout voor M. spicata var. longifolia, en een dergelijke visie wordt hier niet geaccepteerd.
Huds. staat voor William Hudson (Kendal, 1730 - 23 mei 1793). Hij was een botanicus en apotheker. Hij was een van de eerste Britse botanici en mycologen, die een omvangrijke publicatie over inheemse paddenstoelen heeft uitgebracht. Zijn belangrijkste publicatie, Flora Anglica, werd in 1762 uitgebracht. Op 5 november 1761, werd hij Fellow of the Royal Society. In 1757 werd hij adjunct-bibliothecaris bij het British Museum. Ook was hij lid van de Linnean Society of London. In 1762 herschreef hij de soort als Mentha longifolia in de publicatie Flora Anglica. Waarom de plant twee keer is beschreven en waarom twee verschillende wetenschappelijke namen worden aangehouden is mij onbekend.
Meer
Zie ook de Nederlandse verklaring
Namen in andere talen
- English: Horse Mint
- Français: Menthe à longues feuilles
- Deutsch: Ross-Minze
- Espanõl: Abeyeira
- Italiano: Menta a foglie lunghe
- Svenska: Gråmynta
- Norsk:Gråmynte
- Dansk: Grå Mynte
Verklaring Buitenlandse namen
De Engelse naam is Horse Mint. Dit betekent natuurlijk "paarden-munt". De plant werd vroeger in de kruidengeneeskunde voor mensen gebruikt (net zoals vele andere munt-soorten), maar in het bijzonder werd de plant ook aangewend voor ziekten bij paarden, vandaar Horse in de naam. In volksnamen van verschillende andere talen zie je deze naam ook terug. Maar er wordt ook geschreven dat de naam verwijst naar de geur van de plant. Deze zou de geur hebben van paardenurine. Dit laatste geloof ik persoonlijk meer. Nergens staat beschreven dat deze plant werd toegepast op diergeneeskunde. Wel is overal te lezen dat deze soort van alle Muntsoorten het 'minst' ruikt en dan bedoel ik niet minder sterk maar minder aangenaam. De geur van petroleum word soms genoemd.
De Franse naam is Menthe à longues feuilles. Dit betekent "munt met de lange bladeren. En inderdaad is dit een Muntsoort met langwerpige stengelbladeren die onderaan iets behaard zijn, ligt naar munt ruiken en zelfs een beetje giftig zijn.
De Duitse naam is Ross-Minze. Dit betekent net als de Engelse naam "paarden-munt".
De Spaanse naam is Menta de caballo. Dit betekent ook "paarden-munt".
In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Italiaanse naam is Menta a foglie lunghe. Dit betekent "munt met de lange bladeren". Dus de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam.
Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.
De Zweedse, Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Gråmynta/Gråmynte/Grå Mynte. Dit betekent "grijze munt". De stengelbladeren zijn aan de onderkant behaard en dit geeft de plant een grijze indruk.
Ecologie & Verspreiding
Ecologie
Bodem
Zonnige tot licht beschaduwde plaatsen op vochtige tot natte, voedselrijke grond (stenige plaatsen en klei).
Groeiplaats
Waterkanten (langs rivieren), ruigten (natte ruigten), rivierdijken, grasland (drassig grasland), heggen, langs bosjes en bij bronnen.
Verspreiding
Nederland
Vrij zeldzaam in het rivierengebied (het meest in het zoetwatergetijdengebied). Elders zeer zeldzaam of ontbrekend.
Vlaanderen
Niet in Vlaanderen.
Wallonië
Zeldzaam in het Maasgebied.
Wereld
Zuidwest-Azië, Noord-Afrika en Zuid- en Midden-Europa.
Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreiding Mentha longifolia
FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten
