Persicaria maculosa/Polygonum persicaria (Perzikkruid)

Iets wat mij opviel toen ik Perzikkruid intypte bij Google is de ongelofelijke hoeveelheid variaties van de wetenschappelijke naam voor deze plant. Wikipedia o.a. schrijft Niet-correcte namen die men in de literatuur kan tegenkomen zijn onder andere: Persicaria persicaria, Persicaria ruderalis, Persicaria ruderalis, Persicaria vulgaris, Polygonum dubium, Polygonum fusiforme, Polygonum minus, Polygonum puritanorum. Dit geeft aan hoe verwarrend het is en was.

Oorspronkelijk werd het geslacht Polygonum dus veel ruimer opgevat dan tegenwoordig. Dit geslacht is opgesplitst in Duizendknoop (Persicaria), Kielduizendknoop (Fallopia) en Varkensgras (Polygonum). Om een beter inzicht te krijgen in deze familie staat op het YouTube-kanaal van Floron een uitgebreide video. Het eerste gedeelte gaat over het Zuring-geslacht (Rumex) maar vanaf 42:36 word het Duizendknoop-geslacht behandeld.

Nog een feitje. De gedachte was dat op het stengelblad van elke soort Perzikkruid een zwarte vlek te zien was. Dat dacht ik en vele andere ook. Dus niet! Zelfs de wetenschappelijke naam Persicaria maculosa geeft dit duidelijk aan. Dit is dus geen determinatie kenmerk. Zowel deze soort Perzikkruid als andere soorten kunnen deze vlek wel en niet hebben. Als aanvulling op deze zeer verhelderende video staan er in deze tabel van het forum van waarnemingen.nl ook enkele verschillen/overeenkomsten tussen 6 verschillende soorten Duizendknoop.

 Deze Perzikkruid bloeit in Juni tot en met de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er komen minstens 8 soorten Duizendknoop (Persicaria) in het wild voor in Nederland:

• Adderwortel (Persicaria bistorta) - Algemeen
• Beklierde duizendknoop (Persicaria lapathifolia) - Algemeen
• Kogelduizendknoop (Persicaria capitata) - Zeldzaam/Ingeburgerd sinds 2000
• Kleine duizendknoop (Persicaria minor) - Algemeen
• Perzikkruid (Persicaria maculosa) - Algemeen 
• Veenwortel (Persicaria amphibia) - Algemeen
• Waterpeper (Persicaria hydropiper) - Algemeen
• Zachte duizendknoop (Persicaria mitis) - Algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Persicaria maculosa Gray

Persicaria komt van Prunus persica (Latijn) en betekent "perzikboom". Dit omdat het blad van deze plant lijkt op dat van de perzikboom.

Maculosa komt van macula (Latijn) en betekent "(lelijke) vlek", wat duidt op de vlekken op de bladeren.

Polygonum komt van Poly (Latijn) en betekent "veel", en van Goni (Latijn) en betekent "knoop". Dit omdat de plant deel uitmaakt van de duizendknoopfamilie. Alle planten van deze familie hebben veel knobbels op hun stengel.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit Gray Dit staat voor Samuel Frederick Gray (10 december 1766 - 12 april 1828) was een Britse botanicus , mycoloog en farmacoloog. Gray's belangrijkste tekst van vandaag is The Natural Arrangement of British Plants , gepubliceerd in twee delen in 1821. Het auteurschap wordt betwist, en zijn zoon, John Edward Gray, beweerde later het meeste werk te hebben gedaan, maar dat werd niet gesteund door zijn kleinzoon. Het boek zelf is innovatief, omdat het de eerste Britse flora is die het natuurlijke systeem van plantenclassificatie van Antoine Laurent de Jussieu toepast , een verbetering ten opzichte van de kunstmatige classificatie van Linnaeus. In 1821 beschreef hij in dit werk Persicaria maculosa. Carl Linnaeus beschreef deze plant al in 1753 in de publicatie Species Plantarum maar word vaak gek genoeg niet genoemd.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk: Túnreadskonk
• English: Redshank
• Français: Renouée persicaire
• Deutsch: Floh-Knöterich, Pfirsichblättriger Knöterich
• Espanõl: Persicaria
• Italiano: Poligono Persicaria
• Svenska: Åkerpilört
• Norsk: Hønsegras
• Dansk: Fersken-Pileurt

De Engelse naam is Redshank/leg. Dit betekent "rode schacht/rood been". Het gedeelte waar de stengelbladeren ontspringen (de schacht) is rood van kleur. Het heeft wat weg van Schenkel/Schinkel.  Dit is het iets wat bloederige onderbeen van dier (net van de slager). Maar...vele andere soorten uit dit geslacht hebben dezelfde uiterlijke verschijning dus het is slechts een hulpmiddel om verder te determineren

De Franse naam is Renouée persicaire. Dit betekent letterlijk "opnieuw geknoopte persicaria". Het Opnieuw geknoopte slaat op het feit dat deze plant onderdeel uitmaakt van de Duizendknoopfamilie (Polygonaceae).  De stengels van deze plantenfamilie hebben knoestige/verdikte delen. Waaruit dan weer nieuwe stengelbladeren groeien. Het woord Persicaria is het eerste deel van de eerste wetenschappelijke naam en het tweede deel van de andere wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Floh-Knöterich. Dit betekent "vlo knobbelige". Perzikkruid is onderdeel van de Duizendknoopfamilie (Polygonaceae) vandaar het Knobbelige. De vlo komt waarschijnlijk van de plek die je op de huid ziet na een vlooienbeet, vergelijkbaar met de vlekken op de stengelbladeren. 

De Spaanse naam is mij onbekend. Het aantal varianten is zo groot dat ik de meest gebruikte naam niet ken?

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Poligono macchiato Dit betekent "gevlekte Polygonum". Dit verwijst natuurlijk naar de vlekken op de stengelbladeren op deze Polygonum. 

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse en de Deense zijn nagenoeg gelijk, Åkerpilört/Fersken-Pileurt. Dit betekent "akker-pijlkruid/perzik-pijlkruid. Åker betekent "akker". Dat Pijl (het Deense Pil) moet je niet al te letterlijk nemen. Met pijl wordt hier waarschijnlijk het smalle stengelblad bedoeld. Ört/eurt/urt is de Scandinavische term voor "kruid". De Deense naam voor Pijlkruid (Sagittaria sagittifolia) is Pilblad. Hier staat Pil wel voor een echt pijlvormig blad. De laatst genoemde plant is trouwens absoluut geen familie van Perzikkruid.

Voor de verspreiding van Persicaria maculosa/Polygonum persicaria in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Vanlig hønsegras. Dit betekent "algemeen kippenkruid". Deze plant is zo algemeen dat het in Noorwegen als onkruid wordt gezien. Het woord "kippenkruid" is waarschijnlijk omdat pluimvee dit kruid wel lust, alhoewel ik dit nog niet gelezen heb.

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen (pioniervegetatie) op matig droge tot vochtige, voedselrijke, omgewerkte en vaak kalkarme grond (de meeste grondsoorten).

Groeiplaats
Akkers (hakvruchtakkers), tuinen, moestuinen, langs spoorwegen, ruderale plaatsen, braakliggende grond, bermen (omgewerkte plaatsen), plantsoenen, waterkanten (droogvallende greppels en open plekken).

Verspreiding

Nederland
Zeer algemeen.

Vlaanderen
Zeer algemeen.

Wallonië
Algemeen, maar vrij algemeen in het hogere deel van Wallonië.

Wereld
Oorspronkelijk uit Europa en Zuid-Azië. Nu in alle werelddelen, alleen in woestijngebieden en in poolstreken ontbreekt de soort.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten