Rorippa sylvestris (Akkerkers)

Akkerkers is naast Moeraskers (Rorippa palustris), Slanke waterkers (Rorippa microphylla/Nasturtium microphyllum) en Gele waterkers (Rorippa amphibia) een erg algemene gele Kers die overal voor komt. Ze lijken alle  3 op elkaar en een flora, waar al deze planten in voorkomen, is dan ook nodig. Want ook Moeraskers bloeit in Juni tot en met September.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Er zijn minstens 5 soorten Waterkers (Rorippa) voor in Nederland: 

• Gele waterkers  (Rorippa amphibia) - Algemeen
• Oostenrijkse kers  (Rorippa austriaca) - Vrij zeldzaam
• Slanke waterkers (Rorippa microphylla/Nasturtium microphyllum) - Algemeen
• Witte waterkers (Rorippa nasturtium-aquaticum/Nasturtium officinale) - Vrij zeldzaam
• Moeraskers (Rorippa palustris) - Algemeen
• Akkerkers (Rorippa sylvestris) - Algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Rorippa sylvestris (L.) Besser

Het woord Rorippa komt van Rorippen. Dit is een Saksische volksnaam waarvan de betekenis verder niet bekend is.

Sylvestris komt van Sylva (Latijn) en betekent "bos". Dit geeft de suggestie dat deze plant alleen in het bos te vinden is. Het geeft alleen maar aan dat de plant schaduw minnend is. Waarom juist Rorippa het voegsel Sylvestris krijgt vind ik erg onlogisch. Juist het woord Akker (van Akkerkers) geeft iets heel anders aan. Zie de Nederlandse naam.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanist die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit (L.) en Besser Dit staat voor Carl Linnaeus en Wilibald Swibert Joseph Gottlieb von Besser (7 juli 1784 - 11 oktober 1842). Hij was een in Oostenrijk geboren botanicus die het grootste deel van zijn leven op het grondgebied van West- Oekraïne werkte .

Rorippa sylvestris werd in 1753 onder de naam Sisymbrium sylvestre voor het eerst beschreven door Linnaeus . In 1822 is de plant herschreven als Rorippa sylvestris door Wilibald Swibert Joseph Gottlieb von Besser in zijn publicatie Enumeratio Plantarum hucusque in Volhynia, Podolia, gub. Kiioviensi, Bessarabiia Cis-Tyraica et Circa Odessam Collectarum, Simul cum Observationibus in Primitas Florae Galiciae Austriacae. Wilna

Zie ook de Nederlandse verklaring

• Frysk: Lânkers
• English: Creeping Yellow-cress
• Français: Rorippe des forêts
• Deutsch: Wilde Sumpfkresse
• Espanõl: Oruga palustre
• Italiano: Crescione radicino
• Svenska: Strandfräne
• Norsk: Vegkarse
• Dansk: Vej-Guldkarse

De Engelse naam is Creeping Yellow-cress. Dit betekent (stiekem) kruipende Kers. Juist deze Kers heeft uitlopers die wortelen op de knopen en zo worden grote plakkaten gevormd. 

De Franse naam is Rorippe des forêts. Dit betekent "Rorippa van het bos". De uitleg van Rorippa staat bij de uitleg van het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam. Des fôrets betekent "in de bossen levend". Maar deze plant groeit op bouwlanden en langs wegen.
In de Franse naamgeving wordt heel dikwijls nauw aangesloten bij de wetenschappelijke naamgeving, vandaar de Franse naam die goed lijkt op de wetenschappelijke naam. Sylvestris, afgeleid van het Latijnse silvestris, betekent “in het bos levend”. Meestal word met Sylvestis schaduwminnend bedoeld Maar in dit geval betekent Sylvestris “in het wild groeiend” in tegenstelling tot “gekweekt”.

De Duitse naam is Wilde Sumpfkresse. Dit betekent "wilde moeraskers. Een erg algemene naam als je kijkt naar andere Kers-soorten. De Moeraskers (Rorippa palustris) heet in Duitsland bijv. Gewöhnliche Sumpfkresse. Gewone moeraskers dus.

Voor de verspreiding van Rorippa sylvestris in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is Oruga palustre. Dit betekent "moeras raketsla". De Raketsla die wij als eten kennen is eenzwaardherik (Eruca sativa). Een hele andere soort en familie dus maar als hij niet bloeit lijkt Raketsla wel een beetje op Akkerkers.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam is Crescione radicino. Dit betekent "wortelende Kers". Precies wat de Engelse naam ook uitlegt.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is Strandfräne. Strand betekent natuurlijk "strand/oever". Dir geeft aan dat Akker kers graag een vochtige omgeving heeft. Wat Fräne betekent is mij onbekend. Op deze Wiktionary pagina staat "Waarschijnlijk verwant aan Noorse fræna ( " een sterke geur afgeven " ) . Mogelijk ook verwant aan Noorse frøyna ( " de neus optrekken, een wrang gezicht trekken " ) , Engelse frons , Engelse frons ". Maar ook op vele andere pagina's kom ik soortgelijke verklaringen tegen. Maar ik kan tot nu toe nergens iets vinden die welke Kers-soort (Fräne is de Zweedse benaming voor een Kers/Rorippa-soort) dan ook in verband kan brengen met een sterke geur of smaak.

De Noorse en Deense naam is nagenoeg gelijk, Vegkarse/Vej-Guldkarse. Dit betekent "wegkaars/gele wegkaars".

Ecologie

Bodem
Zonnige, open tot grazige plaatsen (pionier) op natte tot vochtige, voedselrijke, meestal omgewerkte grond (zand, zavel, klei of stenige plaatsen).

Groeiplaats
Waterkanten (droogvallende rivieroevers en kribben), akkers, grasland (weiland in uiterwaarden), bouwterreinen, bermen (kanaalbermen), ruderale plaatsen, recreatieterreinen en braakliggende grond. Onder andere in de aardbeienteelt kan het een lastig onkruid zijn. Akkerkers is lastig te bestrijden, omdat een heel klein stukje wortel dat achterblijft in de grond weer uitgroeit tot een volwaardige plant.

Verspreiding

Nederland
Algemeen.

Vlaanderen
Plaatselijk algemeen. Het meest in de Maasvallei.

Wallonië
Algemeen in Brabant. Elders vrij zeldzaam.

Wereld
Noord-Amerika en Europa. In Europa noordelijk tot in Zuid-Scandinavië. Ingeburgerd op een paar plaatsen in Nieuw zeeland en Australië.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten