Veronica arvensis (Veldereprijs)

Deze Ereprijs is zo klein en nietig dat je er zo voorbij loopt. Terwijl hij echt op elke hoek van de straat voor komt. Dat laat het verspreidingskaartje wel zien. Persoonlijk vind ik het net kleine boompjes met in de top een heel klein vel blauw klein bloemetje. De kleine blaadjes zijn eirond tot lancetvormig met relatief lange haren aan de rand. Hij bloeit vanaf April tot in de herfst.

Op de website van Flora van Nederland is een Videodeterminatie van deze plant te zien.

Dit geslacht komt vaak voor, er komen minstens 21 soorten Ereprijs (Veronica) in het wild voor in Nederland:

• Aarereprijs (Veronica spicata) - Zeldzaam
• Akkerereprijs (Veronica agrestis) - Algemeen
• Beekpunge (Veronica beccabunga) - Algemeen
• Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica) - Algemeen
• Bosereprijs (Veronica montana) - Vrij zeldzaam
• Bosklimopereprijs (Veronica hederifolia subsp. lucorum) - Vrij zeldzaam
• Brede ereprijs (Veronica austriaca) - Vrij zeldzaam
• Doffe ereprijs (Veronica opaca) - Zeldzaam
• Draadereprijs (Veronica filiformis) - Algemeen
• Gewone ereprijs (Veronica chamaedrys) - Algemeen
• Gladde ereprijs (Veronica polita) - Vrij zeldzaam
• Grote ereprijs (Veronica persica) - Algemeen
• Handjesereprijs (Veronica triphyllos) - Zeer zeldzaam 
• Klimopereprijs (Veronica hederifolia) - Algemeen
• Lange ereprijs (Veronica longifolia) - Vrij zeldzaam
• Mannetjesereprijs (Veronica officinalis) - Algemeen
• Rode waterereprijs (Veronica catenata) - Algemeen
• Vreemde ereprijs (Veronica peregrina) - Algemeen
• Schildereprijs (Veronica scutellata) - Algemeen
• Tijmereprijs (Veronica serpyllifolia) - Algemeen
• Veldereprijs (Veronica arvensis) - Algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Veronica arvensis L.

De naam Veronica zou afkomstig zijn van de heilige Veronica. Volgens teksten uit het evangelie heeft Veronica in een zweetdoek de afdruk bekomen van het aangezicht van Christus. Sommige menen in de bloem een weergave te zien van die afdruk, en daarom de naam Veronica aa n deze bloem gegeven.

Veel planten hebben bij het tweede gedeelte van de wetenschappelijke naam de woorden Arvense/Arvensis of Campestre/Campestris of Pratense/Pratensis gekregen. Al deze soorten kunnen dan overal voorkomen. Eigenlijk word hiermee gezegd dat de betreffende plant meestal geen specifieke bodemsamenstelling nodig heeft. De naam dient ook vaak ter onderscheid van andere soorten. Arvense/Arvensis komt van Arvum en is Latijn en betekent "grond/akker". Campestre/Campestris is Latijn en betekent "(open) veld". Pratense/Pratensis is Latijn en betekent "van de weide".

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit L. Dit staat voor Carl Linnaeus. In 1753 beschreef hij Veronica arvensis in de publicatie Species Plantarum.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk: Blaublomke-erf
• English: Corn Speedwell
• Français: Véronique des champs
• Deutsch: Feld-Ehrenpreis
• Espanõl: ?
• Italiano: Veronica dei campi
• Svenska: fältveronika
• Norsk: Bakkeveronika
• Dansk: Mark-Ærenpris

De Engelse naam is Corn Speedwell. Dit betekent "korenereprijs". Dit suggereert dat deze Ereprijs alleen te vinden is op korenvelden. Het tegengestelde is dat juist deze Ereprijs juist overal te vinden is. Zoals al bij Algemeen is beschreven is deze plant vrijwel op elke hoek van de straat te vinden. Het woord Corn lijkt dan ook puur ter onderscheid van de vele andere soorten Ereprijs gegeven te zijn. Speedwell is een algemene term die wordt gebruikt voor elke plant uit het geslacht Veronica. Speed betekent "snel" en Well "goed". Het zegt iets over het groeigedrag van dit plantje.

Voor de verspreiding van Veronica arvensis in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Véronique des champs. Dit is de Franse benaming van de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Feld-Ehrenpreis. Dit is de Duitse vertaling van de volledige Nederlandse naam.

De Spaanse naam is mij onbekend.

In Spanje kent men minstens vier namen voor elke plant. De algemene volksnaam, de Catalaanse naam (Provincie in Noord+Oost Spanje tegen de Pyreneeën aan), de Gallische naam (provincie in Noord-West-Spanje) en de Baskische naam (provincie in West-Spanje tegen de Pyreneeën aan). Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Italiaanse naam Veronica dei campi. Dit betekent letterlijk "veronica van het veld", dus gelijk aan de volledige wetenschappelijke naam.

Er is niet één specifieke Italiaanse naam voor een plant, dit verschilt per regio. Er is een algemene volksnaam en ook nog een variatie of een volledige andere naam in een van de 17 provincies. Ik heb de meest voorkomende algemene naam gebruikt.

De Zweedse naam is fältveronika. Dit betekent "veldveronika". Het is een combinatie van het woord Veld en het eerste gedeelte van de wetenschappelijke naam.

Voor de verspreiding van Veronica arvensis in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Bakkeveronika. Dit betekent "heuvelveronika". In tegenstelling tot in Nederland groeit deze Veronika (Ereprijs) op droge heuvels.

De Deense naam is  Mark-Ærenpris. Dit betekent ook "veldereprijs".

Ecologie

Bodem
Zonnige, open plaatsen op droge tot matig vochtige, matig voedselrijke, zwak zure tot kalkhoudende grond (zand, stenige plaatsen, leem en zavel, zelden op zware klei of op venige grond).

Groeiplaats
Moestuinen, akkers, braakliggende grond, omgewerkte grond, zeeduinen (grazige plaatsen op kalkrijke duinhellingen), grasland (grazige wallen, gazons en weiland, bijv. op platgetrapte molshopen), oude, verweerde muren en aan de voet van muren, bermen en wegkanten (open plekken), plantsoenen, tussen straatstenen, begraafplaatsen en kapvlakten.

Verspreiding

Nederland
Algemeen, maar zeldzamer in het Gronings-Friese zeekleigebied.

Vlaanderen
Algemeen.

Wallonië
Algemeen.

Wereld
Oorspronkelijk uit Europa. Nu in alle werelddelen, in gebieden met een gematigd klimaat.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Een hééél uitgebreid verhaal over de verklaring voor het woord Veronica

Stoepplantje van de week

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten