Veronica filiformis (Draadereprijs)

Eigenlijk is de Draadereprijs een tuinplant geweest. Hij komt uit de Kaukasus en werd voor omstreeks 1900 gebruikt om het gazon op te fleuren. Alleen verwilderde hij zeer snel. Niet door insecten maar vegetatief. Elk klein los stukje plant kan weer opnieuw uitgroeien tot een nieuw exemplaar. Het is een echte lentebloeier, in April en Mei.

Dit geslacht komt vaak voor, er komen minstens 21 soorten Ereprijs (Veronica) in het wild voor in Nederland:

• Aarereprijs (Veronica spicata) - Zeldzaam
• Akkerereprijs (Veronica agrestis) - Algemeen
• Beekpunge (Veronica beccabunga) - Algemeen
• Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica) - Algemeen
• Bosereprijs (Veronica montana) - Vrij zeldzaam
• Bosklimopereprijs (Veronica hederifolia subsp. lucorum) - Vrij zeldzaam
• Brede ereprijs (Veronica austriaca) - Vrij zeldzaam
• Doffe ereprijs (Veronica opaca) - Zeldzaam
• Draadereprijs (Veronica filiformis) - Algemeen
• Gewone ereprijs (Veronica chamaedrys) - Algemeen
• Gladde ereprijs (Veronica polita) - Vrij zeldzaam
• Grote ereprijs (Veronica persica) - Algemeen
• Handjesereprijs (Veronica triphyllos) - Zeer zeldzaam 
• Klimopereprijs (Veronica hederifolia) - Algemeen
• Lange ereprijs (Veronica longifolia) - Vrij zeldzaam
• Mannetjesereprijs (Veronica officinalis) - Algemeen
• Rode waterereprijs (Veronica catenata) - Algemeen
• Vreemde ereprijs (Veronica peregrina) - Algemeen
• Schildereprijs (Veronica scutellata) - Algemeen
• Tijmereprijs (Veronica serpyllifolia) - Algemeen
• Veldereprijs (Veronica arvensis) - Algemeen

De officiële wetenschappelijke naam is Veronica filiformis Sm.

De naam Veronica is afgeleid van de Heilige Veronica, die met een doek het gelaat van de lijdende Christus bette, op de doek zouden de gelaatstrekken van Jezus zijn achtergebleven, met een beetje (veel) verbeeldingskracht kan men in de bloem van een aantal Veronica soorten een menselijk gezicht onderscheiden.

Fili komt van Filum (Latijn) en betekent "draad" en Formis komt van Forma (Latijn) en betekent "vormen/vormgeven/uitbeeld". Dus kruipend over de grond als een draad.

Meestal staat er achteraan de wetenschappelijke naam een afkorting. Dit is de afkorting van een wetenschapper/botanicus die deze plant deze plant heeft ontdekt/verzameld en tot details heeft beschreven. Soms staat er een tweede afkorting. Dan heeft een andere wetenschapper/botanist de plant nog beter  beschreven en iets gewijzigd. De eerste naam komt dan tussen haakjes te staan. In dit geval is dit Sm.

Dit staat voor James Edward Smith (2 december 1759 - 17 maart 1828). Hij was een Engels botanicus . Smith was een vriend van Sir Joseph Banks (ook een natuuronderzoeker, botanicus en beschermheer van de natuurwetenschappen), aan wie de volledige collectie boeken, manuscripten en exemplaren van de Zweedse natuurhistoricus en botanicus Carl Linnaeus werd aangeboden na de dood van zijn zoon Carolus Linnaeus de Jongere. Banks weigerde de aankoop, maar Smith kocht de collectie voor de spotprijs van £ 1.000. De collectie arriveerde in 1784 in Londen en in 1785 werd Smith verkozen tot Fellow of the Royal Society. Hij richtte in 1788 de Linnean Society of London op en werd de eerste president, een functie die hij tot aan zijn dood bekleedde. O.a. droeg hij zeven delen bij aan de belangrijkste botanische publicatie van de achttiende eeuw, Flora Graeca. In 1791 beschreef hij Veronica filiformis in de publicatie Transactions of the Linnean Society of London.

Zie ook de Nederlandse verklaring.

• Frysk: Fyn blaublomke
• English: Slender speedwell
• Français: Véronique filiforme
• Deutsch: Faden-Ehrenpreis
• Espanõl: ?
• Italiano: Veronica filiforme
• Svenska: Trådveronika, Murveronika
• Norsk: Gravveronika
• Dansk: Tråd-Ærenpris

De Engelse naam is Slender speedwel. Slender betekent "slank/dun/mager". Dit is een beetje verwarrende naam. Elke Ereprijs is namelijk een tengere plant. Wel is dit een plantje die niet boven het maaiveld uitkomt. Hij wordt niet echt hoog vergeleken veel andere Ereprijsen. Speedwell is een algemene term die wordt gebruikt voor elke plant uit het geslacht Veronica. Speed betekent "snel" en Well "goed". Het zegt iets over het groeigedrag van dit plantje.

Voor de verspreiding van Veronica filiformis in Engeland zie deze kaart.

De Franse naam is Véronique filiforme: Dit is de volledige wetenschappelijke naam.

De Duitse naam is Faden-Ehrenpreis: Dit betekent "draad-ereprijs.

Voor de verspreiding van Draadereprijs in Duitsland zie deze kaart.

De Spaanse naam is mij onbekend. Er zijn wel enkele waarnemingen in Spanje.

De Italiaanse naam is ook Veronica filiforme dus de Italiaanse benaming voor de volledige wetenschappelijke naam. Draadereprijs is in Italië een invasieve soort en heeft geen echte landelijke naam.

Er zijn twee Zweedse namen:

1. Trådveronika:Dit betekent "draadVeronica".
2. Murveronika: Dit betekent "muurVeronica". Ook op steen breidt deze Ereprijs zich uit (zie de Noorse naam!).

Voor de verspreiding van Veronica filiformis in Zweden zie deze kaart.

De Noorse naam is Gravveronika: Dit betekent "grafVeronica".

De Deense naam is Tråd-Ærenpris: Dit betekent gewoon "draadEreprijs".

Ecologie

Bodem
Zonnige plaatsen op droge tot vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke grond (vrijwel alle grondsoorten).

Groeiplaats
Bermen, grasland (o.a. gemaaide gazons, voetbalvelden en uiterwaarden, vochtig bemest grasland), tegen muren, rotsen en op dijken.

Verspreiding

Nederland
Vrij algemeen, vooral in stedelijke gebieden, maar vrij zeldzaam in de kustgebieden en op de zandgronden. Ingeburgerd tussen 1925 en 1949.

Vlaanderen
Vrij algemeen, maar zeldzaam in de Polders, de Duinen en de Kempen.

Wallonië
Vrij zeldzaam, maar zeer zeldzaam in de Ardennen.

Wereld
Oorspronkelijk uit de Kaukasus (Klein Azië). In de 20e eeuw ingeburgerd in West- en Midden-Europa (in Nederland sinds 1934) en in Noord-Amerika.

Bron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Een hééél uitgebreid verhaal over de verklaring voor het woord Veronica

FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten